باشگاه خبرنگاران پویا؛ شرکت گازپروم اعلام کرد که انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین از ساعت 8 صبح به‌وقت مسکو در اول ژانویه، با پایان‌یافتن قرارداد بین دو طرف، متوقف می‌شود. دولت اوکراین بارها اعلام کرده بود که حاضر به تمدید قرارداد پنج‌ساله برای انتقال گاز روسیه به اروپا نیست.
در نخستین ساعات سال جدید میلادی 2025، انتقال گاز طبیعی روسیه به اروپا از طریق خاک اوکراین متوقف شد،
این توقف به‌دلیل پایان یافتن قرارداد ترانزیت میان دو کشور و ناتوانی مسکو و کی‌یف در رسیدن به توافق جدید در جریان جنگ جاری رخ داده است.
شرکت دولتی گازپروم روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «به‌دلیل امتناع مکرر و صریح طرف اوکراینی از تمدید این توافقات، گازپروم از لحاظ فنی و قانونی امکان عرضه گاز برای ترانزیت از خاک اوکراین را از دست داد».
وزارت انرژی اوکراین نیز اعلام کرد که حمل‌ونقل گاز روسیه از طریق اوکراین «به‌دلیل منافع امنیت ملی» متوقف شده است.
به‌نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، این توقف، بازار اروپا را از حدود 15 میلیارد مترمکعب گاز در سال محروم خواهد کرد.
با توقف صادرات گازپروم به اروپا، خط لوله «جریان بالکان» تنها مسیر انتقال گاز روسیه به اروپا خواهد بود (مسیر این خط لوله از طریق ترکیه و دریای سیاه به بلغارستان و سپس به مجارستان و از آنجا به صربستان و بوسنی و هرزگوین می‌رسد).
روزنامه الشرق‌الاوسط نیز نوشت که قرار است صادرات گاز روسیه به اروپا در اول ژانویه 2025، پس از پایان یافتن قرارداد پنج‌ساله ترانزیت گاز بین مسکو و کی‌یف، متوقف شود، «این امر، ضربه تقریباً محکمی به مسکو وارد می‌کند که زمانی بر بازار گاز اروپا تسلط داشت».
به گزارش این روزنامه، در این مدت، کشورهای اروپایی ساختار بخش انرژی خود را بازسازی کرده و گاز روسیه را با گاز آمریکا و قطر جایگزین کرده‌اند. کمیسیون اروپا سه‌شنبه در پاسخ به انتقادات مداوم «رابرت فیتسو» نخست‌وزیر اسلواکی، تأکید کرد که اتحادیه اروپا برای پایان یافتن عبور گاز روسیه از اوکراین آماده است.
سخنگوی کمیسیون گفت که زیرساخت‌های گاز اروپا به‌اندازه‌ای انعطاف‌پذیر هستند که بتوانند با استفاده از مسیرهای جایگزین، گاز مورد نیاز اروپای مرکزی و شرقی را از منابع غیرروسی تأمین کنند.
وی مدعی شد: «تأثیر توقف عبور گاز از اوکراین بر امنیت تأمین گاز در اتحادیه اروپا محدود است.»
اوکراین که حدود سه سال است درگیر جنگ با روسیه است، از ابتدای سال جدید میلادی، عبور گاز روسیه از خاک خود را متوقف خواهد کرد. کی‌یف مدت‌هاست اعلام کرده است که این قرارداد را تمدید نخواهد کرد. توقف عبور گاز، مشکل ویژه‌ای برای اسلواکی ایجاد می‌کند.
تأثیرات آینده بر اروپا
رابرت فیتسو، نخست وزیر اسلواکی تصمیم کی‌یف مبنی بر توقف انتقال گاز روسیه از خاک اوکراین را مورد انتقاد قرار داد.
او در فیس‌بوک نوشت: توقف انتقال گاز از طریق اوکراین پیامدهای سختی برای همه ما در اتحادیه اروپا خواهد داشت اما به روسیه آسیبی نخواهد رساند.
حدود نیمی از گاز روسیه از طریق مسیر اوکراینی به اروپا می‌رود و بقیه از طریق خط لوله ترک‌استریم که از کف دریای سیاه عبور می‌کند، تأمین می‌شود.
خطوط انتقال گاز روسیه به اوکراین از طریق اروپا در حالی متوقف می‌شود که خط لوله یامال ـ اروپا که از بلاروس عبور می‌کرد نیز تعطیل شده است و مسیر نورد استریم که از دریای بالتیک به آلمان می‌رسید در سال 2022 تخریب شد.
به‌نوشته الشرق‌الاوسط، صادرات گاز طبیعی مایع (LNG) فوق‌سرد روسیه که از طریق دریا حمل می‌شود، در حال افزایش است و اروپا حدود نیمی از این صادرات را به خود اختصاص می‌دهد.
طبق این گزارش، اتحادیه اروپا برنامه‌ای فوری برای توقف خرید گاز طبیعی مایع از روسیه ندارد، اما این اتحادیه اعلام کرده است که با توجه به افزایش صادرات از نروژ، ایالات متحده و قطر، تلاش خواهد کرد تا سال 2027 وابستگی خود به گاز روسیه را به‌طورکامل از بین ببرد.
با وجود پیشرفت اتحادیه اروپا در کنار گذاشتن واردات گاز روسیه از مسیر اوکراین، این منطقه تأثیر این اقدام را با هزینه‌های بالاتر انرژی که به رقابت‌پذیری صنعتی در مقایسه با آمریکا و چین ضربه زده است، لمس کرده است،
این وضعیت به کندی چشمگیر اقتصاد، جهش تورم و وخیم‌تر شدن بحران هزینه زندگی منجر شده است.
مولداوی که بخشی از اتحادیه جماهیر شوروی سابق بود، یکی از کشورهایی است که بدترین آسیب را از توقف ترانزیت گاز روسیه می‌بیند و اکنون به تدابیری برای کاهش یک‌سومی مصرف گاز نیاز دارد.
پایان پیام/+