باشگاه خبرنگاران پویا؛ سقوط دولت بشار اسد در سال 2024 میلادی به‌عنوان یک نقطه عطف در جنگ کریدوری منطقه شناخته می‌شود و ایران با فعال‌سازی ظرفیت‌های کریدوری خود می‌تواند نقش مؤثری در تغییر نتیجه این رقابت‌ها به‌نفع خود ایفا کند.
سوریه به‌عنوان یکی از کشورهای حاشیه دریای مدیترانه، دارای موقعیتی استراتژیک در منطقه غرب آسیاست و می‌تواند به‌عنوان پلی میان شرق و غرب عمل کند، این نقش‌آفرینی در کریدورهای انتقال کالا و انرژی برجسته می‌شود.
نتانیاهو با اجرای کریدور جعلی داوود و کریدور عرب ـ مدیترانه (IMEC) به‌دنبال تحقق این اهداف است و به‌گفته کارشناسان، حذف سوریه به‌عنوان یک رقیب جدی، موفقیتی چشم‌گیر برای او محسوب می‌شود.
مهم‌ترین بندر کشور سوریه یعنی بندر لاذقیه از حملات اسرائیل در امان نماند و کشتی‌های تجاری، نظامی و زیرساخت‌های بندر لاذقیه مورد هدف جنگنده‌های رژیم صهیونیستی قرار گرفتند تا با ازکارافتادن این بندر، سوریه عملاً نقش خود را در کریدورهای بین‌المللی از دست بدهد و بدین ترتیب بنادر اسرائیل بعد از حذف شدن بنادر بیروت و لاذقیه، تبدیل به تنها مراکز لجستیکی شرق دریای مدیترانه بشوند.
4 سال قبل از اجرای طوفان‌الاقصی، بندر بیروت به‌طور مشکوک بر اثر انفجار آمونیوم نیترات انبارشده منفجر شد و تعامل روزانه با 300 بندرگاه جهانی و قبول حدود سه‌هزار کشتی به‌صورت سالانه را از دست داد.
به‌گفته کارشناسان، بعد از جنگ روسیه و اوکراین در سال 2022 میلادی، اتحادیه اروپا با ادعای همکاری نظامی ایران با روسیه در این جنگ، اقدام به تحریم کشتیرانی و هواپیمایی ملی ایران (هما) کرد و در پی اقدام تأثیرگذار دیگری، عضویت ایران را از کنوانسیون بیمه سبز حمل‌ونقل جاده‌ای به حالت تعلیق در آورد، بدین ترتیب ایران بیش از پیش برای حفظ تجارت خود با اروپا وابسته به خاک ترکیه و ناوگان جاده‌ای ترکیه شد.
کارشناسان ژئوپولیتیکی بر این باورند لغو معافیت مالیات بر سوخت رانندگان کامیون‌های ترانزیتی از سوی کشور ترکیه و اخلال در تردد روزانه 300 کامیون از مرز بازرگان، بنیان سیاسی دارد که ردپای آن را در تحولات سوریه و قفقاز می‌توان جست‌وجو کرد.
از طرفی، ترکیه با ایجاد کریدور جعلی زنگزور در قالب کشورهای پان‌ترکیسم به‌دنبال حصر ترانزیتی هرچه بیشتر ایران خواهد بود که در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی، می‌تواند به کشور آسیب وارد کند.
حسن کریم‌نیا، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، بیان کرد که ایران برای بهره‌برداری از موقعیت جغرافیایی خود به‌منظور دستیابی به منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی، باید به‌طور همزمان کریدور بین‌المللی شمال ـ جنوب (INSCT) و کریدور خلیج فارس ـ دریای سیاه (ITC) را در دستور کار قرار دهد.
وی ادامه داد: این دو کریدور، کشورهای جنوبی را به شمالی‌های اوراسیا متصل می‌کنند و به ایران این امکان را می‌دهند که علاوه بر مسیر ترکیه برای دسترسی به اروپا، گزینه‌های دیگری نیز داشته باشد.
کریم‌نیا تصریح کرد: این رویکرد به‌ویژه در بزنگاه‌های سیاسی و ژئوپولیتیکی، می‌تواند از بروز مشکلات در اکوسیستم اقتصادی و حمل‌ونقلی کشور جلوگیری کند.
پایان پیام/+