باشگاه خبرنگاران پویا: در شرایطی که تهدیدات ترامپ احتمالات افزایش هم‌گرایی میان اتحادیه اروپا را افزایش داده است؛ دبیرکل ناتو به سران کشورهای اروپایی تأکید کرد برای تقویت همکاری امنیتی اختلافات‌شان را با ترکیه کنار بگذارند.
دبیرکل ناتو از سران کشورهای اروپایی خواست برای تقویت همکاری‌های امنیتی، اختلافات خود را با ترکیه کنار بگذارند؛ روزنامه فایننشال در مقاله‌ای نوشت که مارک روته، دبیرکل ناتو، در راستای بهبود روابط ترکیه و اتحادیه اروپا چنین اظهارنظری داشته است.
این در حالی است که خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، از تعهدات امنیتی اروپا، کشورهای این قاره را به‌سرعت به‌سمت ایجاد ائتلاف‌های جدید سوق داده است.
به‌گفته منابع مطلع، روته به‌طور محرمانه از سران اتحادیه اروپا خواسته است روابط خود را با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، پس از سال‌ها تنش و اختلافات بهبود بخشند؛ این درخواست در شرایطی مطرح شده است که بروکسل در جست‌وجوی راه‌هایی برای افزایش همکاری با ترکیه و دیگر کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا به‌عنوان بخشی از تقویت ظرفیت‌های دفاعی اروپاست.
تهدیدهای دونالد ترامپ برای خروج از تعهدات امنیتی ناتو در اروپا، تلاش او برای بهبود روابط با روسیه، و کاهش حمایت از اوکراین، نگرانی‌های کشورهای اروپایی را برانگیخته است،
علاوه بر این، با افزایش سریع هزینه‌های دفاعی، برخی از کشورهای اروپایی در حال حمایت از همکاری در قالب یک «ائتلاف داوطلبانه» با کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا نظیر نروژ و بریتانیا هستند.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، اوایل ماه جاری میلادی در نشستی با قدرت‌های نظامی بزرگ اروپا در لندن حضور یافت تا درباره حمایت از اوکراین و مسائل گسترده دفاعی با همتایان خود دیدار و گفت‌وگو کند؛ این سفر بنا به درخواست روته و در چارچوب یک ضیافت ناهار خصوصی با سران اروپایی در اوایل فوریه صورت گرفت.
در این نشست، دبیرکل ناتو بر اهمیت افزایش همکاری با ترکیه تأکید کرد و از شرکت‌کنندگان خواست که در این راستا گام بردارند.
روته، که در دوران نخست‌وزیری خود در هلند اختلافات شدیدی با اردوغان داشت، در ژانویه 2025 به پارلمان اروپا اعلام کرد که مشارکت کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا در اقدامات صنایع دفاعی این اتحادیه، برای تضمین امنیت اروپا امری حیاتی است.
یکی از مقامات ارشد اتحادیه اروپا که در جریان اظهارات روته قرار داشت، اعلام کرد: «شرایط در حال تغییر است، در مقطعی باید بدون توجه به مسائل گذشته تصمیم بگیرید که چه‌کسانی مایل به همکاری با شما هستند.»
ترکیه در جمع کشورهای اتحادیه اروپا و سایر متحدان، در وضع تحریم‌ها علیه روسیه به‌دلیل حمله به اوکراین مشارکت نکرده و همچنان روابط اقتصادی و انرژی قوی خود را با مسکو حفظ کرده است.
اگرچه همکاری مستقیم اتحادیه اروپا در زمینه‌های دفاعی و امنیتی عمدتاً به بسیج نظامی و برخی مأموریت‌های صلح‌بانی و نظارتی محدود می‌شود، اما این اتحادیه ابزارهای مالی قابل‌توجهی برای شکل‌دهی به همکاری‌های صنایع دفاعی خود در اختیار دارد،
در همین راستا، صنعت تسلیحاتی پیشرفته ترکیه نیز بخشی از رقابت گسترده‌تر میان کشورهای عضو اتحادیه اروپاست که در حال بررسی این موضوع هستند که آیا شرکت‌های دفاعی کشورهای ثالث، باید از برنامه‌های تسلیحاتی اتحادیه اروپا بهره‌مند شوند یا خیر؛ مقامات همچنین اشاره کرده‌اند که افزایش تعامل با آنکارا، بخشی از تلاش‌ها برای تقویت روابط دوجانبه با کشورهای اروپایی محسوب می‌شود.
ترکیه، از نظر فنی، همچنان یک نامزد عضویت در اتحادیه اروپا محسوب می‌شود، اما روند عضویت آن مدت‌هاست که متوقف شده است.
اتحادیه اروپا برخی کانال‌های گفت‌وگو را، از جمله موضوعات مرتبط با امنیت و دفاع، به‌دلیل تنش‌های میان آنکارا و آتن تعلیق کرده است.
یکی از دیپلمات‌های یونانی اظهار داشت که آتن در مورد افزایش همکاری دفاعی با ترکیه، بیش از آنکه متعصب باشد، رویکردی محتاطانه دارد؛ وی افزود: «ترکیه باید در مذاکرات درباره مسائل مهم، نقشی سازنده و مؤثر با کشورهای عضو اتحادیه اروپا ایفا کند.»
قبرس یونانی‌نشین، که عضوی از اتحادیه اروپاست، از سال 1974 و پس از حمله نیروهای ترکیه‌ای به شمال جزیره در واکنش به کودتایی با حمایت آتن که با هدف اتحاد قبرس با یونان انجام شد، یکی از بزرگ‌ترین موانع در مسیر تعمیق روابط آتن و آنکارا بوده است؛ مقامات ترکیه‌ای معتقدند که وضعیت این جزیره، با جمعیتی بیش از یک میلیون نفر، مانع از پیشرفت ابتکاراتی برای گسترش همکاری‌های امنیتی در اروپا شده است.
در این میان، چندین دیپلمات اشاره کرده بودند که با بازگشت مجدد ترامپ به کاخ سفید، وی معادلات امنیتی را دگرگون خواهد کرد. فیدان نیز اخیراً در واکنش به احتمال تأثیرگذاری ترامپ بر توافقات امنیتی اروپا اظهار داشت: «ما در حال بررسی بهترین اقدامات ممکن هستیم، اگر این تغییرات به ایجاد یک ساختار امنیتی جدید در اروپا منجر شود، ما آماده همکاری خواهیم بود.»
پایان پیام/+