باشگاه خبرنگاران پویا؛ دومین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ در قاره آمریکا جنجالی به‌پیش می‌رود او خواهان آن است قلمروی آمریکا را گسترش دهد و ابتدا از کانال پاناما شروع کرده است.
ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در دوره دوم به‌نظر متفاوت‌تر از دوره اول است. رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در حال نزدیک شدن به تاریخ تنفیذ خود در 20 ژانویه سال 2025 است. ترامپ ابتدای کار خود را با جنجال‌های زیادی شروع کرده است.
دونالد ترامپ تاکنون خواسته‌های زیادی را از کشورهای همسایه آمریکا داشته است، خواسته‌هایی که امکان دارد باعث ایجاد تنش در رابطه میان این کشور با همسایگان خود شود. او تا کنون خواهان پیوستن کشور کانادا به ایالات متحده، الحاق گرینلند به آمریکا، تغییر نام خلیج مکزیک به خلیج آمریکا و خواستار کانال پاناما شده است.
خبرگزاری CNN یک روز بعد از انتخابات آمریکا در 6 نوامبر با تیتری تحت عنوان "دوره دوم ترامپ متفاوت‌تر از دوره اول اوست" به استقبال ترامپ رفت. اکثر خبرگزاری‌های معتبر جهان سخن از تقابل آمریکا در مرحله اول با کشور چین داشتند و اینکه آمریکا خواهان آن است که رقابت همه‌جانبه خود را با چین آغاز کند؛ اما تا کنون ترامپ سیاستی را اتخاذ نکرده است تا به‌صورت مستقیم به تقابل با چین بپردازد.
ترامپ به‌جای اینکه در شرق آسیا با چین تقابل کند و یا در خاورمیانه درگیر اتفاقات مختلف باشد و یا حتی در شرق اروپا در صدد قول خود مبنی بر پایان جنگ روسیه و اوکراین باشد تمام تمرکز خود را به‌روی قاره آمریکا و گسترش قلمروی این کشور گذاشته است تا از این طریق بتواند نه‌تنها با چین بلکه با تمام جهان تقابل کند.
در این نوشتار به بررسی رفتار آمریکا با همسایگان خود و نحوه کار رئیس‌جمهور این کشور در این قاره با سایر کشورها خواهیم داشت.
کانال پاناما و اشتباه جیمی کارتر
سال‌ها مسیری که اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس متصل کند یکی از دغدغه‌های آمریکا بود، در سال 1903 این کشور به کلمبیا پیشنهاد داد در صورت دریافت 40 میلیون دلار آمریکایی کانالی به‌نام پاناما تأسیس کند تا به این خواسته خود برسد؛ اما کلمبیا این درخواست را نپذیرفت و رد کرد.
قبل از سال 1903 کشور پاناما بخشی از کشور کلمبیا بود، آمریکا با حمایت از پاناما باعث شد این کشور در سال 1903 استقلال خود را از کلمبیا را اعلام کند و مسیر خود برای ساخت کانال را هموارتر ببیند. آمریکا برای ساخت این کانال مبلغ 10 میلیون دلار را به این کشور تازه‌تأسیس پرداخت کرد.
در سال 1913 کانال پاناما افتتاح شد و اولین کشتی از این مسیر عبور کرد، این کانال برای دو کشور ابتدای تنش بود زیرا بخشی از مردم آمریکا در محدوده کانال با قوانین این کشور زندگی می‌کردند و پانامایی‌ها اجازه ورود به این منطقه را نداشتند.
در سال 1958 درگیری‌ها به اوج خود رسید لذا مذاکرات برای الحاق کامل این کانال به پاناما آغاز شد. در نتیجه این مذاکرات در تاریخ 7 سپتامبر 1977 معاهده‌ای میان جیمی کارتر و عمر توریخوس، فرمانده گارد ملی پاناما به امضا رسید، بر همین اساس در 31 دسامبر سال 1999 این کانال به پاناما داده شد.
رئیس‌جمهور وقت آمریکا جیمی کارتر گفت: با بازگرداندن کانال به پانامایی‌ها، آمریکایی‌ها نشان دادند که به‌عنوان یک کشور بزرگ و قدرتمند، قادر به برخورد منصفانه و شرافتمندانه با یک ملت مستقل، مفتخر، اما کوچک‌تر هستند.
میریا موسکوسو، رئیس‌جمهور وقت پاناما دررابطه‌با الحاق این کانال به کشورش گفت: کانالِ متعلق به پانامایی‌ها است. پاناما سرانجام از نظر حاکمیت ملی، به درجه استقلال کامل دست یافت.
اما در سال 2025، دونالد ترامپ اعلام کرد که جیمی کارتر اشتباه کرده است و نباید این اتفاق در آن سال رخ می‌داد. جان بولتون، مشاور ارشد امنیت ملی ترامپ در دوره اول اعلام کرده است که در دوره اول ریاست‌جمهوری هیچ حرفی از اینکه مالکیت کانال با آمریکا باشد نبوده است.
ترامپ ادعا کرد برای بازپس‌گیری کانال حاضر است از ارتش نیز استفاده کند و گزینه نظامی به‌روی میز است. رئیس‌جمهور آمریکا گفت: ما توسط پاناما در حال غارت شدن هستیم و هزینه‌های گزافی برای رد شدن از این کانال می‌پردازیم.
بازگشت مالکیت این کانال به آمریکا باعث می‌شود آمریکا دست‌بالا را در کشتیرانی داشته باشد و بتواند با چین در این مورد تقابل کند و یکی از راه‌های جلوگیری از نفوذ چین در تجارت جهانی تصاحب این کانال باشد.
مقامات ارشد پاناما نسبت به هدف ترامپ در مورد کانال اظهار نارضایتی کردند در این رابطه رئیس‌جمهور این کشور خوزه رائول مولینو گفت: اگر ترامپ به لفاظی‌های خودش در مورد کانال ادامه دهد ممکن است به سازمان ملل شکایت کند.
کشور کانادا و الحاق به آمریکا
عدم تعادل، سیاست جدید ترامپ در مقابله با همسایگان خود در قاره آمریکا تنش‌ها را افزایش داده و باعث نارضایتی شدید مقامات سایر کشورها شده است، کانادا یکی از آن‌هاست. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود به‌دنبال اضافه‌کردن یک ایالت دیگر به ایالات متحده است تا مجموع قلمروی این کشور را به عدد 51 برساند.
ترامپ خواهان آن است که کانادا به این کشور ضمیمه شود و سرزمین‌های آمریکا در شمال گسترده‌تر شود، این خواسته باعث افزایش تنش بین این دو کشور شده است. ترامپ خواهان آن است با افزایش تعرفه 25درصدی بر کالاهایی که از کانادا به آمریکا وارد می‌شوند فشار بر این کشور را بیشتر کند تا کانادایی‌ها راضی به الحاق به آمریکا شوند.
جاستین ترودو، نخست‌وزیر سابق این کشور گفت: کانادایی‌ها به کانادایی بودن خود افتخار می‌کنند و هیچ قصدی ندارند که به این کشور بپیوندند.
ترودو ادامه داد: اگر ترامپ تعرفه 25درصدی بر کالاهای آمریکایی را اعمال کند کانادا نیز به مقابله خواهد پرداخت.
اما داستان از سمت رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه به‌شکل دیپلماتیک پیش نمی‌رود، ترامپ بارها از تردو به‌عنوان فرماندار کانادا نام‌برده و اعلام کرده است پیوستن این کشور به آمریکا امنیت ملی ایالات متحده را بیشتر می‌کند و امری ضروری است. ترامپ قول داده است که از نیروی نظامی علیه کانادا استفاده نکند و فقط از طریق فشار اقتصادی این کشور را به خاک آمریکا ضمیمه کند.
او گفت: اگر خط مرزی بین دو کشور از بین برود چه خواهد شد؟! ما برای حفاظت از کانادا هزینه‌های زیادی را می‌پردازیم که این دیگر معقول نیست.
ایلان ماسک، مشاور نزدیک ترامپ نیز از پیوستن کانادا به آمریکا استقبال کرده و ترودو را در شبکه اجتماعی X، فرماندار سابق کانادا خطاب کرده است.
جزیره گرینلند هدف جدید ترامپ
ترامپ جدای از کانال پاناما و کانادا خواهان جزیره گرینلند نیز هست. این جزیره یک سرزمین خودمختار در اقیانوس منجمد شمالی و بخشی از پادشاهی کشور دانمارک است. این جزیره 56 هزار نفر جمعیت دارد و کم‌تراکم‌ترین ناحیه جمعیتی جهان است.
ترامپ در اولین دوره ریاست‌جمهوری خود نیز خواهان این جزیره بود؛ اما آرزوی او محقق نشد؛ اما حالا از ابتدای دوره دوم خود می‌خواهد این جزیره را به بخشی از خاک آمریکا تبدیل کند. ترامپ پیشنهاد داده است این جزیره را بخرد؛ اما این پیشنهادها همراه با تهدید نیز بود.
او در مورد این جزیره گفت: هنوز کسی نمی‌داند که دانمارک حقی در مورد این جزیره ندارد و نمی‌تواند مانع آمریکا شود. ما برای اهداف امنیت ملی خود خواهان این جزیره هستیم.
رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده است اگر دانمارک بخواهد به این جزیره استقلال دهد و یا از پیوستن این جزیره به آمریکا جلوگیری کند تعرفه‌های مالیاتی سنگینی را علیه این کشور اعمال می‌کند، همچنین ترامپ اعلام کرده است برای تصاحب این جزیره می‌تواند از گزینه نظامی نیز استفاده کند.
خبرگزاری آمریکایی اکسیوس گزارش داده است که مقامات کشور دانمارک با تیم ترامپ در مورد افزایش حضور نظامی این کشور در گرینلند در حال مذاکره هستند تا ترامپ را از تصرف این جزیره منصرف کنند.
همچنین موت اگید نخست‌وزیر گرینلند در اظهارنظری گفت: ما نمی‌خواهیم دانمارکی یا آمریکایی باشیم، ما می‌خواهیم گرینلندی باشیم. ما آماده گفتگو و مذاکره با آمریکا هستیم، اما یکی از کشورهای آمریکا یا دانمارک نخواهیم شد.
چشم‌انداز
ترامپ دوره دوم ریاست‌جمهوری خود را با تهدید حزب جمهوری‌خواه آغاز کرد. او در اولین سخنرانی پس از پیروزی برای کنگره حزب جمهوری‌خواه در واشنگتن گفت: این آخرین دوره ریاست‌جمهوری من است، اعضای حزب شاید بخواهند با تغییر قانون اساسی کاری کنند که من یک دوره دیگر نیز حضور داشته باشم.
آنچه در این مدت قابل رؤیت بوده تفاوت نوع رفتار سیاسی در دوره دوم و تفاوت بسیار زیاد در این دوره است. ترامپ در سال 2025 نشان داده است که هیچ علاقه‌ای ندارد به سیاست‌های جهانی و روابط دیپلماتیک کشورها احترام بگزارد، هرچند در دوره اول نیز همین‌گونه بود؛ اما در زمان حاضر این بی‌تفاوتی بیشتر شده است.
ترامپ به هر وسیله‌ای خواهان مقابله با چین است و حاضر است تمام جهان را به این منظور مورد تهدید قرار دهد. دررابطه‌با جزیره گرینلند امکان دارد که ترامپ به خواسته خود برسد و این بخش را به خاک آمریکا الحاق کند زیرا توان نظامی و اقتصادی قوی در مقابل دانمارک و جزیره دارد.
در مورد کانادا به‌نظر می‌رسد الحاق این کشور به خاک آمریکا بیشتر یک سماجت سیاسی باشد، سماجتی که به درگیری بینجامد و تبعات زیادی را با خود به‌همراه داشته باشد، زیرا کانادا یک کشور با ساختارهای قوی است و قطعاً با تمام توان مقابل خواسته آمریکا خواهد ایستاد.
کشور پاناما به‌تازگی از آمریکا درخواست 3 میلیارد دلار کمک به‌منظور تأمین هزینه‌های بازسازی کانال کرده است. این درخواست نشان‌دهنده آن است که این کشور توان نگه‌داری کانال از نظر اقتصادی را ندارد و توان نظامی پاناما مقابل آمریکا نیز مشهود است. پاناما چون دست‌پایین را مقابل آمریکا دارد احتمال دارد با ایالات متحده بر سر این کانال به یک توافق سیاسی دست یابند، توافقی که قطعاً پاناما در آن متضرر خواهد بود.
پایان پیام/+