باشگاه خبرنگاران پویا؛ سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله یک شخصیت تاریخی و برجسته برای جبهه مقاومت و کشور لبنان است، او کسی بود که 32 سال مقاومت را زندگی کرد و در آخر به‌دست صهیونیست‌ها به شهادت رسید.
آخرین ماه تابستان نقطه‌ای از تاریخ که قرار است پس از این‌طور دیگری نوشته شود، 31 اوت 1960 (9 شهریور 1339) تاریخی که آزادی‌خواهان در جهان اسلام و دنیا طور دیگری به آن می‌نگرند، سید حسن نصرالله در یکی از محله‌های شرق بیروت متولد شد. او در یک خانواده آزادی‌خواه و مبارز به دنیا آمد پدر سید حسن نیز یکی از فعالین آزادی‌خواه لبنان بود.
جنگ و مبارزه بخشی جدانشدنی از زندگی سید حسن بود. در 1975 زمانی که جنگ داخلی در لبنان شروع شد سید حسن به‌همراه خانواده به البازوریه در جنوب لبنان رفتند در این مقطع او که فقط 15 سال سن داشت و پس از آشنایی با امام موسی صدر وارد جنبش شیعی امل شد. سید حسن به‌عنوان مسئول سازمانی جنبش شیعی امل در روستای البازوریه به فعالیت پرداخت و بعدها زمانی که در حوزه الامام منتظر(عج) تحصیل می‌کرد به عضویت دفتر سیاسی این جنبش نیز رسید.
دوران تحصیلی برای سید مقاومت سرشار از ایده‌ها و تفکرهای اسلامی دررابطه‌با مقاومت و زندگی آزادانه بود. باوجوداینکه سید حسن خانواده‌ای مذهبی نداشت؛ اما از بچگی علاقه بسیار زیادی به تحصیل در حوزه علوم دینی داشت. در سال 1976 و پس از پایان دوره دبیرستان سید حسن برای تحصیلات حوزوی به نجف در عراق رفت و به‌مدت دو سال در این شهر ماند در طول دوره تحصیل در نجف با افراد بسیار زیادی از جمله سید باقر صدر، بنیان‌گذار حزب الدعوة اسلامی و سید عباس الموسوی یکی از مؤسسان حزب‌الله و دومین دبیرکل این حزب آشنا شد.
پس از دو سال تحصیل در نجف نصرالله به‌دلیل سیاست‌های مبتنی بر آزار و اذیت روحانیون شیعه توسط صدام حسین به لبنان بازگشت و در مدرسه الامام منتظر در بعلبک مشغول ادامه تحصیل شد این مدرسه توسط سید محمدحسین فضل‌الله و محمدمهدی شمس‌الدین تأسیس شد. نصرالله در سال 1989 برای تکمیل تحصیلات دینی خود به قم رفت؛ اما به‌دلیل تنش‌های موجود حاصل از جنگ داخلی لبنان و به‌درخواست شورای حزب‌الله به بیروت بازگشت.
افکار سیاسی سید حسن نصرالله
وقتی صحبت از استراتژی و افکار سیاسی سید حسن نصرالله، دبیرکل سابق این حزب می‌شود، باید به مبانی فکری این حزب به‌عنوان مانیفست اندیشه نصرالله پرداخت. مانیفست حزب‌الله یا نامه سرگشاده که در سال 1985 منتشر شد در اندیشه‌های سید حسن نصرالله متبلور است.
در 16 فوریه سال 1985 حزب‌الله با انتشار بیانیه‌ای اعلام موجودیت کرد در بخشی از این بیانیه آمده است؛
اغلب از ما (حزب‌الله) می‌پرسند ما کیستیم و هویت ما چیست.
ما فرزندان امتی (جامعه مسلمانان) هستیم که رهبران آن توسط خدا در ایران پیروز شدند. در آنجا رهبران ما موفق شدند پایه‌های یک کشور مسلمان را که نقش مرکزی در جهان ایفا می‌کند، مستقر کنند. ما مطیع دستورات یک رهبر، حکیم و عادل هستیم که خود تمام شرایط لازم را دارد و این کسی نیست جز روح‌الله موسوی خمینی.
ما نه یک حزب سازمان‌یافته و بسته در لبنان تشکیل می‌دهیم و نه یک کادر سیاسی فشرده، ما امتی هستیم با پیوند اعتقادی و دینی محکم اسلامی و با مسلمانان سراسر جهان پیوند خورده‌ایم. هر کس به مسلمانان در افغانستان، عراق، فیلیپین و جاهای دیگر ضربه بزند به آنها ضربه خواهیم زد. قدرت ما در سراسر امت اسلامی طنین‌انداز می‌شود؛ بنابراین، حزب موضع خود را در قبال قدرت‌های تأثیرگذار ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به‌وضوح اعلام کرد.
نامه سرگشاده 1985 ضمن اعلام رسمی مواضع حزب‌الله، بر راهکارهای توسعه این اندیشه که مبتنی بر مبانی اندیشه اسلامی شیعه بود، تأکید کرد. پیشینه ایدئولوژیک مانیفست مقاومت مبتنی بر جهاد علیه رژیم صهیونیستی و متحدانش (به‌ویژه آمریکا و انگلیس) به‌عنوان اصول اساسی حزب‌الله و به‌تبع آن سید حسن نصرالله است.
عناصر اساسی در اندیشه و عمل حزب‌الله و به‌تبع آن سید حسن نصرالله، دشمنی با رژیم صهیونیستی و ریشه‌کن‌کردن آن است. بر اساس اولین بیانیه حزب در سال 1985، چهار محور زیر اساس تفکر سید حسن نصرالله را تشکیل می‌دهد:
ـ خروج رژیم صهیونیستی از لبنان و آزادی قدس شریف و فلسطین
ـ خروج آمریکا، فرانسه و متحدان آنها از لبنان و حذف مداخله دولت‌های استعماری از این کشور
ـ تسلیم کتائب (فالانژ) به حکومت عادل و محاکمه آنها به‌دلیل جنایات انجام‌شده علیه مسلمانان و مسیحیان در لبنان
ـ مردم لبنان باید آزادانه و بدون دخالت خارجی (آمریکا، فرانسه، عربستان) برای آینده و سرنوشت این کشور تصمیم بگیرند،
ازاین‌رو، مبانی مشروعیت سیاسی حزب‌الله بر اساس مانیفست آن بر چهار اصل زیر استوار است که مبانی اندیشه سیاسی سید حسن نصرالله را نیز در بر می‌گیرد؛
ـ توسعه تدریجی مشروعیت مقاومت
ـ آزادی به‌معنای اسلامی آن که حق ذاتی همه‌ی انسان‌ها است
ـ ارج‌نهادن به انسان به‌عنوان جوهره هستی (اصل کرامت انسانی)
ـ احترام به تنوع فرهنگی و مذهبی در لبنان که منبعی غنی و ارزشمند است.
حزب‌الله تا سال 2009 با این اساس‌نامه ادامه داد، اما در همان سال با تغییرات منطقه و سیاست‌های جهانی حزب‌الله و سید حسن به‌عنوان یک جریان و یک فرد پیشرو در لبنان و جبهه مقاومت یک مانیفست یا اساس‌نامه جدید ارائه دادند که می‌توان این اساس‌نامه را بنیان اندیشه سیاسی سید حسن تلقی کرد؛
ـ وضعیت نظام بین‌الملل (سلطه و هژمونی)
ـ سیاست داخلی حزب‌الله در لبنان
ـ ارائه دیدگاه در مورد مناقشه اعراب و اسرائیل.
این اساس‌نامه جدید چشم‌انداز استراتژیک این حزب را برای آینده توضیح می‌دهد. بیانیه‌ای که در هفدهمین نشست سیاسی این سازمان ارائه شد، واکنش‌های گسترده‌ای را داخل لبنان و در سراسر جهان برانگیخت. درحالی که بسیاری از ناظران این سند را نشانه‌ای غیرقابل‌انکار از روند حرکت حزب‌الله به‌سمت اعتدال و یکپارچگی کامل سیاسی در لبنان می‌دانستند، اما برخی دیگر به این واقعیت اعتراض کردند که ایدئولوژی حزب دستخوش تغییرات عمده فکری یا استراتژیک نشده است، براین‌اساس می‌توان گفت که نگاه حزب‌الله به جهان و دشمنان آن همانند اولین نامه سرگشاده در سال 1985 است و باتوجه‌به وضعیت جهان، در سال 2009 تنها تغییراتی جزئی در تاکتیک مبارزه با دشمنان (آمریکا و رژیم صهیونیستی) ایجاد شده است به‌عبارت‌دیگر، از نظر تئوریک بین این دو مانیفست تداوم عمیقی وجود دارد و در رویارویی عملی با دشمنان تنها اندکی تغییر ایجاد شده است.
دکترین دفاعی سید حسن نصرالله
سید حسن همان‌گونه که برای سیاست‌های خارجی و داخلی حزب‌الله و لبنان برنامه‌های سیاسی و فکری متنوعی را پایه‌گذاری کرده بود، برای سیاست‌های دفاعی نیز دکترینی تدوین کرده بود که به‌شرح زیر است؛
راهبرد دفاعی (ارتش، ملت و مقاومت سه‌گانه): تدوین استراتژی دفاعی جدید لبنان منعکس‌کننده تهاجم ارتش اسرائیل به روستای مرزی ادیسه در اوت 2010 بود که در آن یک سرباز لبنانی مجروح شد و سه نفر دیگر کشته شدند. راهبرد جدید هماهنگی ارتش و مقاومت (حزب‌الله) برای دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی لبنان در برابر حملات رژیم صهیونیستی یک اصل ضروری تلقی می‌شد، در این راستا، دولت لبنان بر هماهنگی سه‌گانه ملت، ارتش و مقاومت برای آزادسازی سرزمین‌های اشغالی لبنان و دفاع از تمامیت ارضی لبنان در برابر هرگونه تجاوز به حقوق لبنان با تمام ابزارهای مشروع تأکید کرد، بر همین اساس سید حسن نصرالله همچنین خاطرنشان کرد: برای حمایت از لبنان هیچ گزینه‌ای جز معادله طلایی «ارتش، ملت و مقاومت» در برابر دشمن اسرائیلی وجود ندارد و این پاسخ راهبردی ملت و دولت ما در برابر رژیم صهیونیستی است.
پرده آخر
سید حسن نصرالله پس از عملیات طوفان الاقصی در هفت اکتبر در روز هشت اکتبر با حمایت از این عملیات و اعلام جنگ علیه رژیم صهیونیستی حمایت همه‌جانبه خود را از مردم فلسطین اعلام کرد. فلسفه به‌وجودآمدن حزب‌الله و مبارزات سید حسن را می‌توان در چند کلمه خلاصه کرد؛ آزادی برای مسلمانان در هر کجای جهان، آزادی تمام انگیزه مبارزات سید حسن بود.
سید مقاومت پس از 32 سال مبارزه با دشمنان اسلام سرانجام در روز 27 سپتامبر سال 2024 توسط رژیم صهیونیستی شهید شد، فعالیت‌های سید مقاومت در یاد تمام آزادی‌خواهان جهان اسلام همواره خواهد ماند.
پایان پیام/+