باشگاه خبرنگاران پوپا؛ وزیر امور خارجه ترکیه، هاکان فیدان، گفت که گروه‌های مسلح در سوریه باید به یک ارتش واحد بپیوندند و یک نهاد دولتی مشروع باید اختیار حمل سلاح و استفاده از نیرو را داشته باشد.
بعد از سقوط رژیم اسد اکنون سوریه توسط کشورهایی کنترل می‌شود که دولت قبلی این حکومت را ساقط کردند. دولت ترکیه به‌صورت مستقیم در فروپاشی حکومت بشار اسد مشارکت و همکاری داشت و اکنون به طراح سوریه پس از اسد تبدیل شده است.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه اولین مقام رسمی خارجی بود که پس از فروپاشی حکومت اسد به سوریه رفت و در این کشور با احمد الشرع دیدار و گفتگو کرد، در این گفتگوها وی به احمد الشرع قول داد که ترکیه در آینده سوریه نقش بسیار مؤثری بازی خواهد کرد.
وزیر امور خارجه ترکیه در مصاحبه‌ای با روزنامه سعودی الشرق به مسائل مختلفی در رابطه با سوریه پرداخته است.
آنکارا
هاکان فیدان اعلام کرد که گروه‌های مسلح در سوریه باید در یک ارتش واحد ادغام شوند و تنها یک نهاد مشروع دولتی حق حمل سلاح و استفاده از زور را داشته باشد.
او گفت که ترکیه به گروه‌هایی که بیش از 80 هزار نیروی مسلح دارند، اعلام کرده است: «به ارتش ملی بپیوندید، بخشی از ارتش ملی باشید و اجازه ندهید بی‌نظمی در کشور ایجاد شود».
وزیر امور خارجه ترکیه تأکید کرد که در دوره جدید، مهم است که این گروه‌ها تحت ارتش ملی گرد هم آیند و افزود که ترکیه در بالاترین سطح از نفوذ سازنده خود استفاده می‌کند.
وی اظهار داشت: «امیدوارم همین اتفاق برای گروه‌های مستقر در جنوب، در مناطق سویدا و درعا نیز رخ دهد».
به‌گفته فیدان، پیامدهای مشابه در سوریه ناشی از مداخله بیش از حد قدرت‌های خارجی در منطقه بوده است، به‌گونه‌ای که برخی کشورها صرفاً برای تأمین منافع دیگران به‌جای منافع خودشان عمل کرده‌اند.
فیدان خاطرنشان کرد که در دوره جدید، آن‌ها تلاش می‌کنند با درس گرفتن از این تجربیات و همکاری با کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، مصر، اردن و عراق سیاستی در جهت افزایش ثبات تدوین کنند.
او افزود: «در غیر این صورت، وقتی به دوره گذشته نگاه می‌کنیم، شاهد جنگ، تفرقه، بی‌ثباتی و آوارگی میلیون‌ها نفر هستیم، این نباید سرنوشت جغرافیایی باشد که ما در آن زندگی می‌کنیم. سرنوشت جغرافیایی که مسلمانان، اعراب، ترک‌ها و ایرانیان در آن زندگی می‌کنند باید تغییر کند، من باور دارم که این تغییر در سراسر منطقه آغاز شده است».
وزیر امور خارجه ترکیه تأکید کرد که دولت جدید سوریه در جست‌وجوی هماهنگی نه‌تنها با ترکیه بلکه با تمامی کشورها است.
او با اشاره به اینکه آنکارا بر بازسازی سوریه تمرکز دارد، افزود که ترکیه در همکاری با سازمان‌هایی مانند اتحادیه عرب، کشورهای خلیج فارس، سازمان همکاری اسلامی (OIC)، اتحادیه اروپا، ایالات متحده و سایر سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی اقدامات قابل‌توجهی انجام خواهد داد.
فیدان با توجه به لغو برخی از تحریم‌های ایالات متحده علیه سوریه ابراز امیدواری کرد که اتحادیه اروپا نیز در روزهای آینده تحریم‌هایی را لغو کند، و همچنین گفت که ترکیه سازوکاری برای شروع سریع کمک‌ها در بخش‌هایی مانند حمل‌ونقل، انرژی و سلامت ایجاد کرده است.
او اظهار داشت: «این موضوع برای ترکیه از اهمیت حیاتی برخوردار است که ببیند سوریه به ثبات رسیده و دارای توسعه اقتصادی منظم است.» و اضافه کرد: «امیدوارم تلاش‌های ترکیه و همکاری‌های ما با شرکای بین‌المللی در نهایت به ثمر بنشیند.»
عربستان سعودی و ترکیه بر سر سوریه اختلاف نظر ندارند
وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرد که هماهنگی بین عربستان سعودی و ترکیه در زمینه سوریه با نشست‌هایی که در عقبه، قاهره و ریاض برگزار شده، به بالاترین سطح رسیده است.
او ابراز کرد: «عربستان سعودی و ترکیه در مورد انتظارات از دولت جدید سوریه، موضوعات مربوطه و اقداماتی که باید انجام شود، هیچ اختلاف نظری ندارند».
فیدان با اشاره به ادامه همکاری با عربستان سعودی گفت که رابطه نزدیکی بین ریاض و آنکارا وجود دارد و افزود که ارتقای روابط بین دو کشور ضروری است.
وی به‌ویژه تأکید کرد که در طول بحران غزه، دو کشور هماهنگی و همکاری فوق‌العاده‌ای هم در داخل و هم خارج از گروه تماس غزه داشتند.
یکی از مسائل مشکل‌ساز با آمریکا سیاست آن‌ها در سوریه است
وزیر امور خارجه ترکیه همچنین اعلام کرد که در دوره جدید به همکاری نزدیک با دولت ترامپ در بالاترین سطح ادامه خواهند داد.
وی با تأکید بر اینکه بین واشنگتن و آنکارا تفاوت نظرهایی وجود دارد، اظهار داشت: «با این حال، دولت‌های بالغ باید مسیری منطقی را دنبال کنند، به این معنا که لازم است مسائل مشکل‌ساز را کنار گذاشت و موارد مثبت را ادامه داد.
ما نیز با آمریکا مسائل مشکل‌سازی داریم، سیاست آمریکا در سوریه اولین مورد از آن‌هاست.
فیدان با اشاره به اینکه آمریکا این سیاست را در دوران رئیس‌جمهور پیشین، باراک اوباما، آغاز کرده است، گفت: آمریکا از یک سازمان تروریستی (پ.ک.ک. / ی.پ.گ.) برای مبارزه با سازمان تروریستی دیگری (داعش) استفاده کرد و زندانیان داعش را در زندان نگه داشت.
وی بیان کرد که این سیاست باعث ایجاد بحران‌های ژئوپولیتیکی متعددی شده است و اضافه کرد: «ما به آمریکا گفتیم که این کار اشتباه است و می‌توان آن را به‌روش دیگری انجام داد، این سیاست تهدید بزرگی برای امنیت ملی ترکیه است و شما نیز از این موضوع آگاه هستید».
وزیر امور خارجه ترکیه با تصریح به اینکه پ.ک.ک. به‌عنوان یک سازمان تروریستی از سوی آمریکا به‌رسمیت شناخته شده است و سال‌هاست برای رهبران تروریستی پ.ک.ک. جایزه 5 میلیون دلاری تعیین شده است، اظهار داشت: «با وجود چنین واقعیتی، این که شما در سوریه با شاخه پ.ک.ک. چنین کاری انجام می‌دهید، نشانه خوبی نیست. اوباما گفت که این کار موقتی است، سپس ترامپ آمد و بارها با صداقت تمام خواست این سیاست را لغو کند، اما برخی عناصر در دولت آمریکا در آن زمان با این کار مخالفت کردند».
وی ابراز امیدواری کرد که ترکیه و آمریکا در دوره جدید به بالاترین سطح تفاهم درباره سوریه، مبارزه با تروریسم و امنیت کشورهای منطقه دست یابند.
فیدان همچنین با اشاره به تغییرات احتمالی در دولت آمریکا تحت ریاست ترامپ، تأکید کرد که ارتباط قوی بین رئیس‌جمهور ترکیه، اردوغان، و ترامپ به‌عنوان «میانبر دیپلماتیک» به تقویت روابط کمک می‌کند.
فعالیت‌های اسرائیل در سوریه
با وجود اینکه دولت جدید (در سوریه) می‌گوید؛ "ما تهدیدی برای هیچ‌کس نخواهیم بود"، اسرائیل حملات زمینی در سوریه انجام داده، به نقاط خاصی پیشروی کرده، عناصر نظامی آورده و پایگاه‌هایی ایجاد کرده است که این موضوع قطعاً به‌عنوان یک تحریک محسوب می‌شود.
وزیر امور خارجه ترکیه تأکید کرد که رویکرد اسرائیل از نظر نظامی و سیاسی خطرناک است و بیان کرد که کشورهای منطقه، به‌ویژه ترکیه، عربستان سعودی، مصر، اردن و عراق، با این اقدامات مخالفت کرده‌اند و همچنان مخالفت خواهند کرد.
پیشرفت‌های سوریه فرصتی برای تقویت روابط ایران و ترکیه است
فیدان درباره وضعیت روابط ترکیه و ایران پس از سقوط دولت اسد اظهار داشت که روابط دوجانبه باید تأثیرات مثبتی داشته باشد و تأکید کرد که مواضع مخالف ایران و ترکیه در سوریه اکنون از بین رفته است.
وی با اشاره به اینکه ایران دیگر در سوریه حضور ندارد، بیان کرد: "بنابراین، دیگر بخشی از محیطی نیست که برای ترکیه منطقه‌ای منفی تولید کند، ازاین‌رو، سوریه دیگر منطقه‌ای مورد مناقشه بین ما نیست."،
"در هر رابطه‌ای، وقتی تعداد پرونده‌های مورد اختلاف کاهش می‌یابد، مثبت بودن روابط بیشتر می‌شود. فکر می‌کنم این فرصتی است برای تقویت بیشتر روابط دو کشور."
موضع روسیه در قبال رهبری جدید سوریه
وزیر امور خارجه ترکیه گفت که چند روز پیش، همتای روسی وی، سرگئی لاوروف، به او در تماسی تلفنی گفت که روسیه می‌خواهد در آینده رابطه‌ای برابر و محترمانه با سوریه آغاز کند، این امر انعطاف‌پذیری روسیه در برخی ترجیحات سیاست خارجی و توانایی انجام حرکات استراتژیک را نشان می‌دهد و اضافه کرد که مسکو همچنین انتظار کمک مثبت آنکارا را در این نقطه دارد.
لزوم راه‌حل دو دولتی برای پایان جنگ در فلسطین
درباره آتش‌بس بین اسرائیل و گروه فلسطینی حماس، فیدان اشاره کرد که این آتش‌بس باید مدت‌ها پیش اتفاق می‌افتاد.
وی با بیان اینکه آتش‌بس تنها مرحله اول پایان دادن به بحران فلسطین است، تأکید کرد که راه‌حل دودولتی باید هرچه سریع‌تر محقق شود تا از وقوع مجدد این جنگ جلوگیری شود.
وزیر امور خارجه ترکیه افزود: "در جغرافیایی که راه‌حل دودولتی وجود ندارد، جایی که فلسطینی‌ها دارای یک دولت محترم، حاکمیت و حق زندگی نیستند، پیش‌بینی اینکه چنین بحران‌هایی در فواصل زمانی مشخص تکرار خواهند شد، طبیعی است."
گفتنی است؛ مرحله اول شش‌هفته‌ای توافق آتش‌بس غزه از 19 ژانویه اجرایی شد و جنگ نسل‌کشی اسرائیل که بیش از 47,300 فلسطینی، عمدتاً زنان و کودکان، را کشته و بیش از 111,400 نفر را زخمی کرده است، به حالت تعلیق درآمد.
توافق آتش‌بس سه‌مرحله‌ای شامل تبادل زندانیان و آرامش پایدار است و هدف آن دستیابی به آتش‌بس دائمی و خروج نیروهای اسرائیلی از غزه است.
پایان پیام/+