باشگاه خبرنگاران پویا؛ واقع‌شدن ایران در تلاقی کریدورهای بین‌المللی این امکان را به کشور داده است تا علاوه بر ایفای نقش در زنجیر‌ه‌های تجاری و اقتصادی، بتواند به‌عنوان قدرتی ژئوپولیتیکی در معادلات قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی تأثیرگذار باشد.
امروزه حمل‌ونقل یکی از اجزای مهم اقتصاد ملی محسوب می‌شود و دربرگیرنده فعالیت‌های گسترده در همه زمینه‌های تولید، توزیع و مصرف کالا و خدمات است و در آنها جریان دارد و در مجموعه فعالیت‌های اقتصادی نقش غیرقابل انکـاری به‌عهـده دارد.
بدون وجود شبکه حمل‌ونقل، تأسیسات و تجهیزات جانبی و ناوگـان مطلـوب، تـصور رشـد و توسـعه عمـومی کـشور غیرممکن به‌‌نظر می‌رسد. ویژگی‌های حمل‌ونقل در ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی ضریب می‌گیرد و درجه اهمیت آن دوچندان می‌شود.
ایران با موقعیت جغرافیای مناسبی که در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی دارد، می‌تواند از فرصت ایجادشده استفاده و نقشی عمده را در حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی ایفا کند. امروزه کریدورهای ترانزیتی به عرصه جنگ کریدوری تبدیل شده است و همه کشورها به‌دنبال اختصاص سهم قابل‌توجهی در این کریدورها هستند.
ایران از طریق مرزهای خاکی و آبی با پانزده کشور همسایه ارتباط دارد. وجود این تعداد کشور، به‌همراه دسترسی به سواحل خزر و مرزهای آسیای میانه و قفقاز در شمال و همچنین دسترسی وسیع به سواحل استراتژیک خلیج فارس، تنگه هرمز و سواحل مکران در جنوب، موجب شده است کشورمان در نقشه ژئوپولیتیک جهانی برای ساماندهی مبادلات چندهزار میلیارد دلاری منطقه و فرامنطقه، از موقعیتی بی‌نظیر نسبت به سایر کشورها برخوردار باشد.
کارشناسان معتقدند که موقعیت ایران در میانه کمربند اتصالی شرق به غرب به‌عنوان یکی از کوتاه‌ترین و ایمن‌ترین مسیرهای حمل‌ونقل و تجارت کالا بین دو قطب اقتصادی یعنی چین و اروپا، به‌همراه تنوع کریدورهایی که از مسیرهای دریایی، جاده‌ای، ریلی و هوایی ایران عبور می‌کنند، موقعیت استراتژیک منحصر به فردی را فراهم کرده است، این امر باعث می‌شود ظرفیت ایران تنها به کریدور شمال ـ جنوب و دیگر دسترسی‌های منطقه‌ای محدود نگردد.
در چند سال گذشته، ترانزیت کالا از خاک ایران رشدی قابل‌توجه و پیوسته داشته است به‌طوری که از تناژ 5.51 میلیون تن در سال 1399 به 16.34 میلیون تن در سال 1402 رسیده است.
فرود عسگری، رئیس‌کل گمرک ایران با اعلام این‌که "ترانزیت خارجی از مسیر ایران در 9ماهه امسال با 31 درصد افزایش به رقم 16 میلیون و 500 هزار تن رسید."، اظهار داشت: گمرکات شهیدرجایی، پرویزخان و باشماق، سه گمرک عمده مبدأ ترانزیت بودند که در 9ماهه نخست سال جاری بیشترین میزان کالا‌های ترانزیتی بین گمرکات مبدأ را به خود اختصاص دادند.
امین ترفع، رئیس مرکز امور بین‌الملل وزارت راه‌وشهرسازی در دومین همایش ملی ترانزیت با عنوان «ایران، دیپلماسی کریدوری» ابراز کرد: تا پایان امسال به رکورد ترانزیت 20 میلیون تن دست خواهیم یافت و برای رسیدن به اهداف برنامه هفتم یعنی 40 میلیون تن در سال، باید به ترانزیت 3 میلیون تن در ماه برسیم که این رقم اکنون یک‌ونیم میلیون تن است که البته ظرفیت ما بیشتر از این رقم برآورد می‌شود.
محمدمهدی کریمی قهی، کارشناس ترانزیت عنوان کرد: دستاوردهای ترانزیتی ایران در سال‌های اخیر و ثبت رکوردهای امیدوارکننده در این حوزه که حاصل توافق‌های دوجانبه و چندجانبه بین‌المللی است، نقش کشور را در معادلات قدرت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای پررنگ‌تر کرده است.
وی افزود: روند افزایشی عملکرد ترانزیت در دو سال گذشته، بستر مناسبی برای جهش تجاری و ترانزیتی ایران در سال‌های آینده، به‌ویژه در چارچوب برنامه هفتم توسعه، فراهم کرده است. با توجه به اقدامات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیش‌بینی‌شده، انتظار می‌رود در سال‌های پیش‌ِرو شاهد رشد چشم‌گیر عملکرد ترانزیتی کشور باشیم که این امر با توجه به ظرفیت‌های بالقوه ایران در این حوزه محقق خواهد شد.
پایان پیام/+