باشگاه خبرنگاران پویا؛ داعش و اردوگاه الهول محور اصلی صحبت‌های فؤاد حسین، وزیر خارجه عراق و اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه در بغداد بود.
یک منبع دولتی عراقی در گفتگو با روزنامه «الاخبار» تأیید کرد که سفر وزیر امور خارجه سوریه، اسعد الشیبانی، به بغداد در روز گذشته با هدف گشودن صفحه‌ای جدید در روابط بین دو کشور انجام شده است.
در این دیدار توافق‌هایی درباره تأمین امنیت مرزهای مشترک، مبارزه با گروه داعش و تعیین سازوکاری برای بازگرداندن خانواده‌های عراقی از اردوگاه‌های سوریه، به‌ویژه اردوگاه الهول در شمال شرق سوریه، صورت گرفت.
همچنین، وضعیت شهروندان سوری که در عراق مشغول به کار هستند، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
الشیبانی در سفر خود به بغداد با رؤسای دولت، جمهوری، پارلمان و وزیر امور خارجه عراق دیدار کرد تا درباره مسائل اختلافی میان دو کشور که اخیراً مورد بحث و جدل بوده‌اند، گفتگو کند.
این منبع دولتی اظهار داشت که الشیبانی و همتای عراقی‌اش، فؤاد حسین، بر سر ایجاد یک سازوکار مشترک برای بازگرداندن عراقی‌ها از اردوگاه‌های سوریه، که شامل اسرای داعش و خانواده‌های آن‌ها به‌ویژه در اردوگاه الهول است، توافق کردند.
همچنین، نگرانی‌های عراق درباره فعالیت‌های گروه‌های تروریستی و تأثیر آن بر امنیت داخلی کشور مورد بررسی قرار گرفت. این منبع افزود که هدف این سفر، فعال‌سازی مجدد روابط سیاسی و دیپلماتیک بین بغداد و دمشق و گشودن کانال‌های ارتباطی مؤثرتر میان دولت‌های دو کشور بوده است.
روابط بغداد و دمشق همچنان وابسته به موازنه‌های سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی است، اما این سفر می‌تواند نقطه آغازی جدید برای همکاری میان دو کشور باشد، به‌ویژه با توجه به افزایش چالش‌های امنیتی و سیاسی که نیازمند همکاری نزدیک‌تر طرفین است،
در همین راستا، حسین در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با الشیبانی تأکید کرد که «چالش‌هایی که عراق و سوریه با آن روبه‌رو هستند، مشترک است و در رأس آن‌ها داعش قرار دارد. در این نشست، به‌طور مفصل درباره تحرکات داعش در داخل سوریه و عراق گفتگو کردیم.»
وی افزود: «در این مذاکرات، موضوع منطقه ساحلی سوریه و آنچه برای علویان رخ داده است، مورد بحث قرار گرفت و ما نگرانی خود را ابراز کردیم، همچنین درباره کمیته سوریه‌ای که برای پیگیری این موضوع تشکیل شده است، گفتگو کردیم.»
از سوی دیگر، الشیبانی تصریح کرد که «سوریه و عراق باید کنار هم بایستند تا از هرگونه مداخله در امور داخلی‌شان جلوگیری کنند.»
او افزود: دولت انتقالی سوریه متعهد به تسهیل حرکت کالاها، خدمات و سرمایه‌گذاری با عراق است و هدف ما از این سفر تقویت مبادلات تجاری و از بین بردن موانع میان دو کشور است.
وی همچنین تأکید کرد که «یک شراکت قوی با عراق، دمشق را در برابر دخالت‌های خارجی مقاوم‌تر خواهد کرد.»
الشیبانی خاطرنشان کرد: «مسیر پیشِ‌رو آسان نخواهد بود، اما ما اطمینان داریم که دمشق و بغداد از این مرحله قوی‌تر از گذشته عبور خواهند کرد.»
یکی دیگر از موضوعات مورد بحث میان الشیبانی و مسئولان عراقی، مسئله حضور غیرقانونی صدها هزار سوری در شهرهای مختلف عراق بود.
هدف از این گفتگوها، ساماندهی وضعیت این افراد و بازگرداندن آن‌ها به کشورشان در آینده‌ای نزدیک عنوان شد. در این زمینه، وزیر کار عراق، احمد الاسدی، اعلام کرد که حضور کارگران سوری در عراق غیرقانونی است، زیرا بیشتر آن‌ها از طریق قاچاق یا از منطقه کردستان وارد کشور شده‌اند؛ این اظهارات در حالی مطرح شد که اخیراً در عراق، حملاتی از سوی افراد نقاب‌دار علیه کارگران سوری انجام شده است.
با وجود گام‌های مثبتی که در روابط میان دو کشور برداشته شده است، منابع سیاسی از برخی ملاحظات عراق نسبت به دولت انتقالی سوریه به‌رهبری الشرع خبر داده‌اند.
این موضوع به‌دلیل فشارهای برخی گروه‌های سیاسی داخل دولت عراق بوده و باعث شده است بغداد در اعلام حمایت کامل از دولت جدید سوریه دچار تردید شود،
در همین راستا، علی البنداوی، نماینده کمیته امنیت و دفاع در پارلمان عراق، اظهار داشت که «عراق و سوریه با چالش‌های بزرگی، به‌ویژه در زمینه امنیتی و اقتصادی، مواجه هستند، همچنین، نگرانی‌هایی درباره حضور عناصر تروریستی داعش وجود دارد که ممکن است از فرصت‌ها و خلأها برای ازسرگیری فعالیت‌های خود استفاده کنند.»
وی در گفتگو با «الاخبار» یادآور شد که «عراق بارها درباره خطر اردوگاه الهول و ادامه حضور خانواده‌های وابسته به داعش در این اردوگاه هشدار داده است، به‌ویژه اینکه تفکرات افراطی همچنان در ذهن آن‌ها زنده است، بنابراین، دو کشور باید برای حل این بحران همکاری کنند.»
او همچنین اشاره کرد که «دولت عراق گروه‌هایی از بازگشت‌کنندگان را در اردوگاه الجدعه در موصل اسکان داده است تا آن‌ها را بازپروری و با جامعه ادغام کند.» با این حال، وی افزود که «تصمیم واشنگتن برای تعلیق فعالیت آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا در عراق و قطع بودجه آن، یک سابقه خطرناک در زمینه کارهای بشردوستانه و همکاری‌های بین‌المللی برای کمک به عراق پس از دوران جنگ و آوارگی محسوب می‌شود.»
بازگشت این افراد با مخالفت‌هایی گسترده در مناطق محل سکونتشان روبه‌رو است، چراکه قبایل و جوامع محلی از احتمال نفوذ عناصر افراطی یا باقی‌ماندن تفکرات تندرو میان برخی از بازگشت‌کنندگان نگران هستند؛ مقامات محلی در نینوا و الانبار تأکید کرده‌اند که پذیرش بازگشت این خانواده‌ها دشوار است، به‌ویژه پس از رنج‌هایی که شهرهای عراق از جنایات داعش متحمل شده‌اند.
اردوگاه الهول در حسکه سوریه در زمان حاضر بزرگ‌ترین اردوگاه زنان، کودکان و مردان عضو داعش در سوریه و عراق به‌شمار می‌رود که همواره به‌دلیل معضلات امنیتی، از دغدغه‌های مسئولان عراقی و سوری بوده است.
پایان پیام/+