باشگاه خبرنگاران پویا؛ ایالات متحده و عربستان سعودی برای ساخت نیروگاههای هستهای در عربستان در حال مذاکره هستند، مذاکرهای که امکان دارد به دلیل سختگیرهای آمریکا به بنبست رسیده و دوباره به شکست انجامد.
کریس رایت، وزیر انرژی آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده و عربستان سعودی در حال رسیدن به توافقی هستند که به عربستان اجازه میدهد که یک صنعت انرژی هستهای تجاری راهاندازی کند که این کشور بتواند اورانیوم را در داخل عربستان غنی کند.
دولت ترامپ مذاکرات با مقامات سعودی را برای دستیابی به توافقی که دسترسی به فناوری هستهای آمریکا را فراهم میکند و امکان غنیسازی اورانیوم را به این کشور میدهد، از سر گرفته است.
پیشتر نیز دولت بایدن از این توافق به منظور شروع عربستان و اسرائیل به عادی سازی روابط استفاده کرده بود.
رایت؛ وزیر انرژی آمریکا در جمع خبرنگاران در ریاض گفت که در سال جاری تحولات معناداری در رابطه با انرژی هستهای در عربستان سعودی صورت گیرد. او گفت: «ما هنوز به جزئیات توافق نرسیدهایم، اما قطعاً به نظر میرسد که راهی برای دستیابی به آن وجود دارد. موضوع اصلی، کنترل فناوریهای حساس است.»
یکی از خبرنگاران حاضر از وزیر انرژی پرسید آیا این مذاکرات با عادیسازی روابط عربستان با اسرائیل مرتبط است، وزیر پاسخ داد: «روابط همیشه بخشی از یک بسته هستند و افزود که زمینههای همکاری زیادی میان دو کشور وجود دارد.»
عربستان سعودی سالهاست از آمریکا میخواهد که به این کشور در راهاندازی برنامه انرژی هستهای کمک کند، چرا که مقامات سعودی به دنبال تنوعبخشی به منابع انرژی و کاهش وابستگی به نفت هستند. این مذاکرات در گذشته به دلیل امتناع عربستان از پذیرش شروطی برای جلوگیری از تولید سلاح هستهای یا کمک به دیگر کشورها در این زمینه، متوقف شده بود.
یکی از نکات مورد اختلاف میان عربستان و آمریکا این بود که آیا عربستان میتواند اورانیوم را وارد کند و غنی سازی را در داخل بهانجام برساند، موردی که از طرف آمریکاییها زیاد مورد پذبرش نبود زیرا این کشور میتوانست از این غنی سازی برای ساخت سلاح هستهای استفاده کند.
چالشها برای دو طرف
این توافق زمانی در دولت وقت آمریکا (دولت جو بایدن) شتاب گرفت که ولیعهد عربستان، محمد بن سلمان، پیشنهاد کرد در ازای همکاری آمریکا در ساخت راکتورهای هستهای و برخی تضمینهای امنیتی، روابط رسمی با اسرائیل برقرار کند. اما این مذاکرات پس از آغاز جنگ اسرائیل و حماس در غزه و افزایش حمایت منطقهای از فلسطینیان، به بنبست رسید. بعد از بنبست رسیدن مذاکرات با آمریکاییها مقامات سعودی با کشورهای روسیه و چین شروع به مذاکره کردند، اتفاقی که مقبول آمریکاییها نبود.
بعد از سرگیری مذاکرات اوضاع به طور قطع به سمت غنی سازی در داخل کشور پیش نمیرود زیرا این توافق با چالشهایی روبهرو است. آمریکا برای همکاری در زمینه هستهای، کشورها را ملزم به رعایت استانداردهای سختگیرانه مثل منع اشاعه سلاحهای هستهای میکند، که در برخی موارد شامل ممنوعیت غنیسازی اورانیوم و بازفرآوری سوخت در داخل کشور نیز میشود. این توافق باید توسط کنگره آمریکا بررسی شود و ممکن است با آن مخالف شود.
در گذشته، اعضای کنگره از هر دو حزب با این توافق مخالفت کردهاند، از جمله مارکو روبیو که اکنون وزیر امور خارجه است. منتقدان این توافق میگویند این توافق بسیار خطرناک است؛ چرا که محمد بن سلمان بارها گفته اگر ایران سلاح هستهای بسازد، عربستان نیز چنین خواهد کرد.
محمد بن سلمان همچنین خواهان توافقی است که به عربستان اجازه دهد اورانیوم را در داخل کشور غنیسازی کند. او معتقد است که عربستان منابع عظیم اورانیوم دارد، اگرچه به گفته آژانس انرژی هستهای و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اکتشافات فعلی نشان دادهاند که این ذخایر به شدت غیراقتصادی هستند. حامیان این توافق میگویند اگر آمریکا وارد نشود، عربستان فناوری هستهای را از کشورهایی که ضوابط کمتری دارند، به دست خواهد آورد.
پایان پیام/