باشگاه خبرنگاران پویا؛ دونالد ترامپ اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا را در مورد کریمه مورد انتقاد قرار داد و همچنین مذاکرات در مورد صلح در اوکراین را تا حدودی بی‌اثر خواند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز چهارشنبه اظهارات ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، مبنی بر اینکه اوکراین حاکمیت روسیه بر کریمه را به رسمیت نخواهد شناخت، به‌شدت مورد انتقاد قرار داد و این اظهارات را «بسیار زیان‌بار برای مذاکرات صلح با روسیه» خواند.
ترامپ در شبکه اجتماعی Truth Social نوشت:
«اظهارات تحریک‌آمیز زلنسکی حل این جنگ را بسیار دشوار می‌کند. او چیزی برای افتخار کردن ندارد و وضعیت اوکراین وخیم است. او می‌تواند صلح را بپذیرد یا اینکه سه سال دیگر بجنگد و در نهایت کل کشور را از دست بدهد.»
مذاکرات برای صلح
هرگونه اقدامی برای به رسمیت شناختن کنترل روسیه بر کریمه، یک دهه سیاست ایالات متحده را تغییر داده و می‌تواند اجماع جهانی پس از جنگ جهانی دوم مبنی بر عدم تغییر مرزها با زور را به چالش بکشد. به گفته مقامات اوکراینی، ساعاتی پس از پست ترامپ، موشک‌های روسیه به پایتخت اوکراین، کی‌یف، و دومین شهر بزرگ کشور، خارکیف، برخورد کردند. در این حملات دست‌کم 9 نفر کشته و حدود 70 نفر زخمی شدند.
اظهارات ترامپ در حالی مطرح شد که نشستی در لندن برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین، با کاهش سطح شرکت‌کنندگان مواجه شد، پس از آنکه مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که شرکت نخواهد کرد. قرار بود روبیو در مذاکرات با مقامات اوکراینی، بریتانیایی و اروپایی شرکت کند، اما سخنگوی وزارت امور خارجه، تامی بروس، روز سه‌شنبه اعلام کرد که او به دلیل «مشکلات لجستیکی» حضور نخواهد داشت. با این حال، یک مقام آمریکایی و دو دیپلمات اروپایی گفتند که دولت آمریکا احساس نمی‌کرد مذاکرات در مرحله حساسی قرار دارد و روبیو نیز فکر نمی‌کرد شرکت در نشست استفاده بهینه‌ای از وقتش باشد.
یکی از دیپلمات‌های اروپایی گفت: «بهتر بود اجازه داده شود مذاکرات به مسیر خود ادامه دهد، تا اینکه توهم پیشرفت قریب‌الوقوع ایجاد شود.» زلنسکی در پستی در شبکه اجتماعی X نوشت: «امروز احساسات بالا گرفته‌اند»، که به‌نظر پاسخی غیرمستقیم به انتقاد ترامپ بود. زلنسکی تأکید کرد که کی‌یف به قانون اساسی خود پایبند خواهد ماند: «اوکراین همواره مطابق با قانون اساسی خود عمل خواهد کرد و ما مطمئن هستیم که شرکای ما به‌ویژه ایالات متحده نیز در راستای تصمیمات قاطع خود عمل خواهند کرد.»
او همچنین تصویری از بیانیه سال 2018 مایک پومپئو، وزیر خارجه سابق آمریکا، را منتشر کرد که اشغال کریمه توسط روسیه را رد می‌کرد. وزارت امور خارجه بریتانیا صبح چهارشنبه تأیید کرد که نشست در سطح پایین‌تری برگزار خواهد شد و در پیامی به خبرنگاران اعلام شد: «مذاکرات در سطح رسمی ادامه خواهد یافت، اما این نشست‌ها برای رسانه‌ها بسته خواهد بود.»
این تحولات تردیدهای تازه‌ای در مورد تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان جنگ ایجاد کرده است. ایالات متحده در تلاش برای فشار بر کی‌یف برای دستیابی به توافق، موضعی قاطع‌تر اتخاذ کرده، اما اوکراین تأکید دارد که کریمه و مناطق شرقی اشغالی را تسلیم نخواهد کرد. جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، روز چهارشنبه در جریان سفر به هند تهدید کرد که از مذاکرات کنار خواهد کشید. او گفت: «ما یک پیشنهاد صریح به هر دو طرف ارائه کرده‌ایم و اکنون زمان آن است که یا آن را بپذیرند یا اینکه ایالات متحده از این روند خارج شود. ما دیپلماسی فوق‌العاده‌ای انجام داده‌ایم، کار میدانی زیادی انجام شده است.»
با این حال، متحدان اروپایی اوکراین، به‌ویژه بریتانیا و فرانسه، همچنان امیدوار به پر کردن شکاف‌ها هستند. مذاکرات چهارشنبه پس از نشستی در پاریس برگزار شد که در آن مقامات آمریکایی، بریتانیایی، فرانسوی و آلمانی چارچوب پیشنهادی آمریکا برای آتش‌بس را بررسی کردند. پس از انصراف روبیو از شرکت در مذاکرات، بروس اعلام کرد که کیث کلاگ، فرستاده ویژه ترامپ برای امور اوکراین و روسیه، نمایندگی آمریکا در لندن را برعهده خواهد داشت.
یک مقام آمریکایی گفت که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دیگر ترامپ، قرار است روز جمعه با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در مسکو دیدار کند. به گفته یکی از مقامات مطلع از این طرح، پیشنهاد آمریکا که باعث بن‌بست شده، شامل به رسمیت شناختن کنترل روسیه بر کریمه، شبه‌جزیره‌ای در جنوب اوکراین است که توسط مسکو در جریان جنگ سال 2014 ضمیمه شده. همچنین این طرح شامل برقراری آتش‌بس در خطوط مقدم جنگ است.
زلنسکی روز سه‌شنبه تأکید کرد که اگرچه برای مذاکره با روسیه آمادگی دارد، اما کی‌یف هرگز توافقی که حاکمیت روسیه بر کریمه را به رسمیت بشناسد، نخواهد پذیرفت. او گفت:
«اوکراین حاکمیت کریمه را از نظر قانونی به رسمیت نخواهد شناخت. چیزی برای مذاکره وجود ندارد. این خلاف قانون اساسی ماست.»
وقتی از ونس خواسته شد روشن کند که آیا آمریکا خواستار تثبیت خطوط فعلی مرزی است، او گفت: «نه، من چنین چیزی نگفتم. چیزی که گفتم این است که خطوط فعلی یا جایی نزدیک به آن در نهایت محل ترسیم خطوط جدید در این درگیری خواهند بود. این یعنی هم اوکراینی‌ها و هم روس‌ها باید بخشی از سرزمین‌هایی که اکنون در اختیار دارند را واگذار کنند. باید تبادل ارضی صورت گیرد.» پس از آتش‌بس غافلگیرکننده‌ای در تعطیلات عید پاک که هر دو طرف یکدیگر را به نقض آن متهم کردند، جنگ این هفته با شدت کامل از سر گرفته شده است.
مذاکرات لندن در حالی برگزار شد که مقامات آمریکایی به‌طور علنی از عدم پیشرفت در مسیر پایان دادن به جنگ ابراز نارضایتی کرده‌اند. ترامپ گفته بود که برای ادامه مذاکرات از سوی آمریکا باید «تمایل واقعی به پایان دادن به جنگ» از هر دو طرف دیده شود. روبیو نیز هفته گذشته هشدار داده بود که اگر پیشرفتی مشاهده نشود، واشینگتن ممکن است از تلاش‌های خود برای پایان دادن به درگیری عقب‌نشینی کند.
به گفته روبیو و وزارت خارجه، چارچوب کلی به هر دو طرف ارائه شده تا مشخص شود آیا می‌توان اختلافات را در مدت کوتاهی کاهش داد. هنوز بخش‌هایی از این چارچوب باقی مانده که باید تکمیل شود و آمریکا قصد دارد این هفته با اروپایی‌ها و اوکراینی‌ها روی آن کار کند. کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، روز سه‌شنبه گفت مذاکرات «امیدوارکننده به سمت مسیر درست در حال حرکت است» و از پاسخ به این سؤال که عقب‌نشینی آمریکا از تلاش‌های صلح چگونه خواهد بود، خودداری کرد.
روسیه در گذشته نیز مذاکرات آتش‌بس را به تأخیر انداخته و طرح قبلی آمریکا برای آتش‌بس 30 روزه که کی‌یف با آن موافقت کرده بود را رد کرده است. با این حال، تحت فشار ترامپ، برای نخستین بار در چند سال گذشته، روسیه و اوکراین تمایل به مذاکره نشان داده‌اند. این دو کشور از هفته‌های آغازین حمله روسیه در سال 2022 تاکنون، گفت‌وگوی مستقیمی نداشته‌اند. روز دوشنبه، پوتین احتمال برگزاری مذاکرات مستقیم با اوکراین را درباره آتش‌بسی که حملات به اهداف غیرنظامی را متوقف کند، مطرح کرد، اما گفت که نیاز به بحث بیشتر درباره تعریف هدف غیرنظامی وجود دارد.
پایان پیام/