باشگاه خبرنگاران پویا: در هفته های اخیر موضوع سلاح مقاومت از رئیس جمهور تا احزاب سیاسی لبنان مورد اشاره قرار گرفته و این حجم از فشار بر حزبالله برای تحویل سلاح در شرایطی است که نقض آشکار آتشبس توسط رژیم صهیونیستی همچنان در جریان است و موضوع سلاح به ابزاری برای تسویه حساب داخلی تبدیل شده است.
دیروز لبنان بار دیگر هدف تجاوز رژیم صهیونیستی قرار گرفت. به شیوه معمول، رسانه تبلیغاتی ارتش رژیم نسبت به تخلیه ساختمانی در ضاحیه هشدار داد و ساعاتی بعد همان ساختمان مورد حمله هوایی قرار گرفت.
این بمبارانها در شرایطی انجام میشود که حزبالله لبنان تحت شدیدترین فشارهای سیاسی و رسانهای از سوی آمریکا، عربستان و مخالفان داخلیاش برای حذف از صحنه سیاسی لبنان قرار دارد. با این حال، دولت لبنان کمترین واکنش را نسبت به نقضهای مکرر آتشبس توسط رژیم صهیونیستی نشان داده است؛ موضوعی که دیروز محور اصلی سخنرانی شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله، قرار داشت.
شیخ نعیم قاسم در سخنان خود، دولت لبنان را مسئول اعمال فشار بر آمریکا، فرانسه، سازمان ملل و شورای امنیت برای توقف تجاوزات اسرائیل دانست و عملکرد فعلی دولت را «نرم و ساده» توصیف کرد.
برخلاف آنچه در افکار عمومی مطرح میشود، موضوع اصلی تنها خلع سلاح حزبالله نیست. آمریکا و اسرائیل با دیدگاهی راهبردی به دنبال تضعیف کامل محور مقاومت و وارد آوردن ضربه نهایی به آن در لبنان هستند.
فالانژها برای انتقام برمیگردند
تقابل دیرینه حزبالقوات اللبنانیه (فالانژهای سابق) با حزبالله به دهه 1980 بازمیگردد. اگرچه قدرت این جریان در سالهای بعد کاهش یافت و فعالیتهایش به سیاست و پارلمان محدود شد، اما از زمان آغاز جنگ غزه (طوفان الاقصی)، این حزب فعالیتهای خود را افزایش داده است.
حزب القوات در دوران جنگ داخلی لبنان به سردمداری ایلی حبیقه و سمیر جعجع از متحدهای اسرائیل در لبنان به حساب میآمد و از عوامل اصلی کشتار فلسطینیها در اردوگاههای صبرا و شتیلا محسوب میشد.
پس از آغاز انتقادات احزاب سیاسی از مداخله حزبالله در حمایت از مقاومت فلسطین که حتی باعث شکاف میان حزبالله و احزاب متحدش همچون جریان آزاد ملی لبنان به رهبری جبران باسیل شد، سمیر جعجع به عنوان رهبر حزب القوات مصاحبه های خود علیه مقاومت را با رسانه ها آغاز کرد.
حتی با داغ شدن بحث انتخاب رئیس جمهور در لبنان که دچار بن بست 2 ساله در پارلمان شده بود، نام سمیر جعجع به عنوان یکی از گزینهها که مورد حمایت عربستان و رژیم صهیونیستی نیز بود مطرح شد.
در نهایت به دلیل مواضع رادیکال جعجع و اختلافات وی با جریانهای سیاسی روی فرمانده ارتش لبنان «جوزف عون» اجماع شد تا پروژه ریاست جمهوری جعجع با شکست روبرو شود.
اما حزب جعجع همانند سایر احزاب در سیستم پارلمانی موفق به گرفتن چهار وزارتخانه شد که به نسبت حضور کمرنگ در کابینه های گذشته نجیب میقاتی و سعد حریری یک موفقیت محسوب میشد.
در میان این چهار وزارت، حضور یوسف رجّی در وزارت خارجهای که در کابینههای اخیر در اختیار جریانهای میانهرو بود قابل توجه قرار گرفت زیرا وزارت خارجه در دوران جدید کارویژههای مهمی پیشرو داشت.
اقدامات وزارت خارجه از ابتدا حاشیهساز و جهتدار بود؛ بازرسی هواپیمای دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و قطع پرواز های ایران-لبنان در شرایطی انجام گرفت که درهای کاخ ریاستجمهوری لبنان و وزارت خارجه این کشور برای مورگان اورتاگاس آمریکایی باز بود و از صحبتهای تند وی درمورد حزبالله استقبال میشد.
از سوی دیگر در برابر نقضهای سریالی آتشبس توسط اسرائیل، وزارت خارجه لبنان کوچکترین اقدام دیپلماتیکی در زمینه پاسخگویی از آمریکا و فرانسه به عنوان ضامنهای آتشبس به عمل نیاورد ولی در برابر توییت سفیر ایران در لبنان با واکنشی سریع و احضار به وزارت خارجه پاسخ داد.

ورای ایده خلع سلاح
به گفته روزنامه الاخبار گرچه عنوان آشکار مواضع جعجع، خلع سلاح حزبالله است، اما او در حال پیشبرد هدفی دیگر هم هست که از سوی عربستان دنبال میشود: منزویکردن شیعیان لبنان.
منابع مطلع میگویند عربستان در این موضوع حتی از آمریکا نیز سختگیرتر است و در تلاش برای ضربه زدن به شیعیان از درون ساختار حکومتی لبنان پیشتاز است؛ انتخابات پارلمانی آینده یکی از حوزههایی است که عربستان بهشدت در آن مداخله میکند.
به جعجع مأموریت داده شده تا هرگونه ائتلاف لازم را ایجاد کند تا حتی شده یک کرسی از 27 کرسی شیعیان را به دست آورد و هدف، معرفی نامزدی برای ریاست مجلس از جناح آنان در برابر نامزد گروه امل و حزبالله است.
یکی از شروط عربستان، که با سیاستهای آمریکا همراستا است، این است که بازسازی لبنان باید مشروط به خلع سلاح حزبالله باشد؛ همچنین ممانعت از بازگشت حزب به جنوب، بازسازی منازل و نهادها، یا حتی ترمیم ساختارهای غیرنظامیاش.
در همین راستا، فشارهایی وارد میشود تا دولت حتی از پرداخت غرامتها یا ارائه تسهیلات بازسازی هم خودداری کند؛ مانند آنچه اخیراً در جلسه پارلمان رخ داد، که مانع تصویب دو قانون برای بازسازی مناطق تخریبشده در جنوب لبنان شدند، به بهانه اینکه موضوع باید در دولت بررسی شود. این اقدام، عملاً تحریکآمیز و مشخصاً علیه جناح خاصی بود.
آنچه نگرانی جناح «قوات» را بیشتر میکند، این است که حزبالله نشانههایی از بازسازی ساختار سیاسی خود نشان داده و برخلاف تصور آنها، دوباره به قدرت بازمیگردد.
رسانهها حتی از تلاشهای گسترده عربستان در میان احزاب مناطق سنینشین برای عدم ائتلاف با حزبالله خبر دادند؛ برخی منابع حتی از مثبت بودن تماسهای اولیه حزبالله و جریان المستقبل (وابسته به سعد حریری) برای لیست مشترک خبر دادند که در ادامه با تصمیم حریری لغو شد.
تدبیر دبیرکل حزبالله برای اولویت بخشی به بازسازی ساختار سیاسی و ویرانیهای جنگ و تلاش برای همکاری در کنار ترسیم خطوط قرمزها، عربستان و جعجع را به تکاپو انداخته تا از همه ابزارهای خود تا پیش از انتخابات پارلمانی برای تضعیف حزبالله استفاده کنند.
خنجر اسمرالدا
حزب الله یکی از سختترین فصل های خود از زمان تاسیس را سپری میکند؛ دورهای که علاوه بر فقدان دبیرکل تاثیرگذار و فرماندهان عالیرتبه، باید هم با دشمن خود در جنوب مقابله کند و هم در دنیای پیچیده سیاست داخلی، خود و طایفه شیعه را به سلامت عبور دهد.
حزبالله از دهه 2000 تاکنون مقاومت و سلاح آن را به عنوان یک ایده ملی مطرح کرد که با وجود فشار های محور امریکا، اسرائیل-سعودی و همپیمانان داخلی آن این ایده توسط غالب مردم لبنان پذیرفته شد و دو دهه ضامن امنیت لبنان در برابر تروریسم و اشغالگری باقی ماند.
اما امروز فشارها افزایش پیدا کرده و از بین رفتن معادله بازدارندگی 2006-2023 باعث طمع دشمن به سلاح مقاومت و طرحهای خطرناک سیاسی شده است.
بازگشت ترامپ به کاخ سفید، شهادت سیدحسن نصرالله و تغییر توازن در منطقه، اعتماد به نفس مخالفان مقاومت را افزایش داده و در این میان بازیگری عربستان در لبنان پس از چندسال افت دوباره افزایش یافته است.
مخالفان مقاومت شرط تحقق آتشبس را خلع سلاح حزب الله می دانند تا در ازای آن اسرائیل حملات خود را متوقف کند درحالی که تجربه ثابت کرده پذیرش دیکتههای آمریکا و اسرائیل نتیجهای جز تضعیف بیشتر لبنان نداشته است.
در واقع وضعیت امروز لبنان باردیگر ماجرای دیدار سعد حریری، نخستوزیر وقت لبنان با رهبر معظم انقلاب در آذر 1389 را تداعی میکند.
طارق متری وزیر فرهنگ سابق لبنان در روایت این ماجرا میگوید:« رهبرانقلاب در دیدار سعد حریری گفتند؛ اسمرالدا زنی زیبا در رمان گوژپشت نتردام است که برای دفاع در برابر متجاوزان خنجری تیز داشت. لبنان عروس خاورمیانه مانند این زن زیباست.همه کشورها آن را می خواهند و اسرائیل تهدیدی برای آن است،سلاح حزب الله مانند خنجر اسمرلدا است.»
این مثال امروز هم قابل توجه است زیرا زمانی که این جمله گفته شد فشارها بر حزبالله سیاسی بود و از ترس افزایش قدرتش اعمال میشد اما امروز تهدید نظامی رژیم صهیونیستی معتبر است و همه می دانند قدرت حزبالله در بازسازی خود میتوانند در آینده زمین بازی را دچار تغییرات بنیادین کند.
امروز حزبالله پشتوانه مردمی را که پا به پای مقاومت در جنگ شرکت کردهاند را پشت خود دارد اما برای حفاظت از آرمان مقاومت و مردم لبنان راه سخت تری در پیش دارد که نیازمند کنشگری پیچیده و چندلایه سخت و نرم همانند دوران شهید نصرالله است.
پایان پیام/