باشگاه خبرنگاران پویا؛ طبق آخرین آمار منتشرشده، تهران با تراکم جمعیتی بسیار بالاتر از بیشتر کلانشهرهای جهان مانند جمله توکیو و لسآنجلس قرار دارد؛ این وضعیت نگرانکننده نشاندهنده بحران جمعیتی در تهران است که پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیرساختی شدیدی به همراه دارد و این تراکم، تهدیدی جدی برای کیفیت زندگی شهروندان و آینده پایتخت به حساب میآید.
"تهران" پایتخت ایران با تراکم جمعیتی حدود 150 نفر در هر هکتار، در مقایسه با بسیاری از کلانشهرهای بزرگ جهان وضعیت نگرانکنندهای دارد.
این میزان تراکم جمعیت باعث شده که تهران حتی از شهرهایی مانند توکیو (65 نفر در هر هکتار) و لسآنجلس (کمتر از 40 نفر در هر هکتار) پیشی بگیرد!
دادههای منتشرشده از تراکم جمعیت در شهرهای مختلف جهان، این حقیقت را آشکار کرده که تهران در این زمینه بهطور جدی از استانداردهای جهانی فاصله گرفته است.
در حالیکه شهرهای بزرگی چون توکیو، نیویورک، لندن و پاریس با تراکم جمعیتی مشابه، از زمینهای وسیعتر و ساختارهای ویلایی بهرهمند هستند، تهران با سیاستهای محدودسازی محدوده شهری و افزایش بیرویه ساختوساز، خود را در قفسی از تراکم و فشار جمعیتی گرفتار کرده است، بهگونهای که زمینهای قابلساخت برای توسعه مسکن در پایتخت محدود شده و این موضوع به افزایش فزاینده قیمت مسکن و مشکلات معیشتی دامن زده است.
کمبود زیرساختها و فشار اجتماعی
تراکم جمعیت در تهران نهتنها فشار زیادی به سیستم حملونقل و شبکههای زیرساختی وارد کرده، بلکه به معضل بزرگی در زندگی روزمره ساکنان این شهر تبدیل شده است.
نبود زمین کافی برای ساختوساز، افزایش قیمت مسکن و کمبود خدمات عمومی و رفاهی از جمله مشکلاتی است که تهران با آن مواجه است. همین مشکلات باعث شده که در بسیاری از مناطق تهران، پدیدههای نگرانکنندهای مانند حاشیهنشینی و گسترش سکونتگاههای غیررسمی شاهد باشیم.
مهدی اشعری؛ کارشناس اقتصادی در این زمینه میگوید که تهران بهرغم داشتن تراکم جمعیتی بالا، هنوز بهطور مؤثر به مشکلات زیرساختی پاسخ نداده است. وی معتقد است که تهران با این وضعیت حتی از مناطقی مانند نوار غزه هم که دارای تراکم جمعیتی بالایی هستند، پیشی گرفته است.
نیاز به تغییر در سیاستهای شهری و توسعه محدودهها
کارشناسان بر این باورند که برای رفع بحران تراکم جمعیتی و مسکن در تهران، لازم است که سیاستهای فعلی اصلاح شده و توسعه محدودههای شهری در اولویت قرار گیرد.
توسعه زمینهای جدید در حاشیه تهران میتواند یکی از راهکارهای اساسی برای حل این معضل باشد. اگر این روند فعلی ادامه پیدا کند، تهران باید منتظر افزایش بیشتر قیمت مسکن و فشارهای اجتماعی و اقتصادی مضاعف باشد که به اقشار کمدرآمد آسیب بیشتری میزند.
اشعری در این رابطه تأکید میکند که باید به جای افزودن به فشار موجود در محدوده شهری، فضایی جدید برای ساختوساز فراهم شود. وی پیشنهاد میدهد که برنامهریزی شهری باید بهگونهای باشد که توسعه در حاشیه شهرها و فراهم آوردن امکانات رفاهی برای ساکنان این مناطق را در اولویت قرار دهد.
تراکم بالای جمعیت در تهران و دیگر شهرهای ایران تنها یک چالش آماری نیست؛ این وضعیت به یک بحران واقعی در زیرساختها، معیشت و کیفیت زندگی تبدیل شده است. با وجود هشدارهای کارشناسان و وضعیت بحرانی، هنوز سیاستهای جامع و مؤثری برای کاهش فشارها و مدیریت جمعیت در دسترس نیست.
این بحران نیازمند اقدام فوری برای تغییر سیاستهای توسعه شهری، برنامهریزی بهتر برای توزیع جمعیت و تأمین زمینهای جدید برای ساختوساز است. اگر این مشکلات نادیده گرفته شود، تهدیدات اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی جدیتری در آینده در انتظار پایتخت ایران خواهند بود.
انتهای پیام/