باشگاه خبرنگاران پویا؛ افزایش قیمت بتن به عنوان یکی از مصالح کلیدی ساختوساز، فشار فزایندهای بر طرحهای حمایتی مسکن از جمله نهضت ملی وارد کرده است. افزایش چندبرابری هزینهها، چشمانداز دسترسی دهکهای پایین به خانه را کمرنگ کرده و روند اجرای پروژهها را با چالشهای جدی مواجه ساخته است؛ هزینه تمامشده ساخت هر مترمربع واحد مسکونی حمایتی از مرز 20 میلیون تومان عبور کرده است.
در حالیکه طرح نهضت ملی مسکن با هدف خانهدار کردن اقشار کمدرآمد راهاندازی شده بود، جهش بیسابقه در بهای مصالح ساختمانی بهویژه بتن، چشمانداز این طرح را با تردید جدی مواجه کرده است.
قیمت هر مترمکعب بتن این روزها به حدود پنج میلیون تومان رسیده است؛ افزایشی که پیامدهای مالی گستردهای برای پروژههای دولتی در پی داشته است.
برآوردهای جدید نشان میدهد که هزینه تمامشده ساخت هر مترمربع واحد مسکونی حمایتی از مرز 20 میلیون تومان عبور کرده است. این در حالی است که در ابتدای تدوین طرح نهضت ملی، هزینه هر مترمربع تنها بین سه تا پنج میلیون تومان پیشبینی شده بود. فاصله عمیق میان برآورد اولیه و واقعیت امروز، روند تامین مالی پروژهها را مختل کرده است.
افزایش هزینه ساخت در کنار نوسانات دیگر بازار، توان اقتصادی متقاضیان را به شدت تحت فشار قرار داده است. این افراد که عمدتاً از طبقات متوسط رو به پایین جامعه هستند، با بالا رفتن مبلغ وام، آورده شخصی و هزینه نهایی، امکان تداوم مشارکت در پروژهها را از دست میدهند.
در حالیکه در آغاز، الگوی مالی طرح بر مبنای 200 میلیون تومان تسهیلات بانکی و سهم مشابهی از آورده نقدی متقاضیان طراحی شده بود، حالا قیمت تمامشده هر واحد به بیش از دو میلیارد تومان رسیده است.
همزمان سقف تسهیلات بانکی به 650 میلیون تومان افزایش یافته، اما این رقم نیز کفاف جهش قیمتی فعلی را نمیدهد.
از طرفی، قطعی برق در کارخانههای تولید سیمان و افزایش قیمت این محصول نیز مزید بر علت شده است.
دولت در این شرایط با دو چالش همزمان مواجه است: نخست، تامین منابع کافی برای ادامه طرح و دوم، حفظ توان خرید و مشارکت مردم. تاخیر در پرداخت وامها، کندی در تزریق منابع و بروکراسی موجود در سیستم بانکی، موجب توقف یا کندی پیشرفت فیزیکی پروژهها در بسیاری از مناطق کشور شده است.
کارشناسان حوزه مسکن بر این باورند که بدون بازنگری جدی در سیاستهای حمایتی، افزایش سقف وام متناسب با واقعیت بازار، کاهش نرخ بهره تسهیلات و تسهیل فرآیندهای بانکی، طرحهایی چون نهضت ملی با خطر نیمهکاره ماندن مواجه خواهند شد.
همچنین ارائه یارانههای هدفمند به متقاضیان دهکهای پایین و کنترل بازار مصالح میتواند از سقوط بیشتر این پروژهها جلوگیری کند.
در مجموع، اگرچه نهضت ملی مسکن در ابتدا به عنوان راهحلی برای حل بحران سکونت در کشور تعریف شد اما اکنون در سایه تورم مصالح و ناتوانی خانوارها، آیندهای مبهم پیشرو دارد. رسیدن به اهداف این طرح، مستلزم دخالت فوری، دقیق و هدفمند دولت است.
انتهای پیام/