باشگاه خبرنگاران پویا؛ در شرایطی که رقابت منطقه‌ای بر سر مسیرهای تجاری داغ‌تر از همیشه دنبال می‌شود، تهران میزبان یکی از مهم‌ترین رویدادهای ترانزیتی سال خواهد بود؛ سیزدهمین نشست وزرای حمل‌ونقل سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که قرار است 12 خرداد با حضور مقامات عالی‌رتبه کشورهای عضو برگزار شود.
اکو یک سازمان منطقه‌ای دولتی محسوب می‌شود که در سال 1985 از سوی ایران، پاکستان و ترکیه با هدف پیشبرد همکاریهای اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو تاسیس شد و در سال 1992، این سازمان، هفت عضو کشور جدید را به عضویت پذیرفت که عبارتند از: افغانستان، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان.
ابتکار ژئوپلیتیکی ایران در قلب ترانزیت منطقه‌ای
امین ترفع؛ رئیس مرکز امور بین‌الملل وزارت راه و شهرسازی بر تلاش ایران برای ایفا کردن نقشی مؤثرتر در قالب شبکه‌های ترانزیتی منطقه اکو تأکید کرده و این نشست را نقطه عطفی برای بازتعریف معادلات ترانزیتی منطقه‌ای دانسته است.
به گفته وی، این اجلاس می‌تواند بستر مناسبی برای نهایی‌سازی اسناد همکاری در زمینه حمل‌ونقل زمینی، هوایی، و دیجیتال‌سازی ترانزیت باشد.
ایران در این نشست، با هدف تثبیت جایگاه خود به عنوان حلقه کلیدی اتصال شرق و غرب، طرحی تازه برای ساماندهی کریدورهای حمل‌ونقل منطقه‌ای ارائه خواهد کرد.
کریدورها؛ ابزار استراتژیک در رقابت منطقه‌ای
در چارچوب نقشه راه جدید اکو، مسیرهای ترانزیتی متنوعی تعریف شده‌اند که با عبور از ایران، اتصال آسیای مرکزی به غرب آسیا و اروپا را تسهیل می‌کنند. از جمله این کریدورها می‌توان به کریدورهای زیر اشاره کرد:
- آلماتی ــ تهران ــ استانبول به عنوان مسیر پیوند آسیای میانه با اروپا
- قزاقستان ــ ترکمنستان ــ ایران در محور شمال ــ جنوب
- آلماتی ــ بندرعباس که دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه به آب‌های آزاد را ممکن می‌سازد.
عبور از مرزها با فناوری
یکی از محورهای مهم نشست تهران، رفع موانع مرزی و تسریع در عبور محموله‌ها از مرزهاست. ترفع اعلام کرده که توسعه سیستم‌های هوشمند تبادل داده و دیجیتالی‌سازی فرآیندهای ترانزیت، در اولویت همکاری‌ها قرار دارد تا سرعت و شفافیت در حمل‌ونقل منطقه‌ای ارتقا یابد.
فراتر از جاده؛ ورود اکو به آسمان‌ها
برخلاف نگاه رایج که اکو را صرفاً با حمل‌ونقل زمینی مرتبط می‌داند، نشست آتی بخشی از دستور کار خود را به همکاریهای چندجانبه در حوزه هوانوردی اختصاص داده است. موضوعاتی چون هماهنگی در مسیرهای پروازی، بهره‌برداری مشترک از زیرساخت‌های فرودگاهی، و تسهیل پروازهای عبوری میان اعضا، از جمله مباحث مطرح‌شده در این بخش خواهد بود.
TTFA؛ سند پایه برای همکاری حمل‌ونقلی منطقه
یکی از اسناد کلیدی که در اجلاس تهران مورد تأکید قرار خواهد گرفت، «چارچوب تفاهم‌نامه حمل‌ونقل و ترانزیت» یا TTFA است؛ این سند، پایه حقوقی همکاری کشورها در زمینه ترانزیت بین‌المللی و تسهیل حمل‌ونقل مرزی را مشخص می‌کند. ایران خواستار پیوستن تمامی اعضای اکو به این تفاهم‌نامه جهت ایجاد هماهنگی‌های اجرایی گسترده‌تر در سطح منطقه است.
از دیپلماسی تا واقعیت میدانی ترانزیت
ابتکار تهران تنها محدود به اسناد کاغذی نیست بلکه در قالب نشست‌های دوجانبه، سه‌جانبه و چندجانبه با کشورهای منطقه، به‌دنبال تقویت زیرساخت‌های فیزیکی، لجستیکی و حقوقی ترانزیت است.
ایران با استفاده از ظرفیت ژئوپلیتیکی خود، تلاش می‌کند نقش پل ارتباطی میان شرق، غرب، شمال و جنوب را تثبیت کرده و سهم بیشتری از بازار ترانزیت جهانی را از آن خود کند.
انتهای پیام/