باشگاه خبرنگاران پویا؛ انتشارات نظام الملک دفاتر اول « سایکودراما» و « ایران‌دراما» را منتشر می‌کند. سایکودرام یا روان‌نمایشگری یکی از روش‌های متمایز روان‌درمانی است که در آن درمان‌گر با بهره‌گیری از تکنیک‌های تئاتری، به درمان‌جو کمک می‌کند.
خلیل اسماعیلی، دبیر و ویراستار دفاتر اول «سایکودراما» و «ایران‌دراما» اعلام کرد: انتشارات نظام‌الملک همچون گذشته، با هدف گسترش ادبیات تألیفی و نمایشی و جبران کمبودهای موجود در این حوزه، اینبار در نظر دارد دو مجموعه نمایشنامه با عناوین «سایکودراما» و «ایران‌دراما» را منتشر کند.
سایکودرام یا روان‌نمایشگری یکی از روش‌های متمایز روان‌درمانی است که در آن درمان‌گر با بهره‌گیری از تکنیک‌های تئاتری، به درمان‌جو کمک می‌کند تا از طریق «بازی بداهه»، «عمل نمایشی» و «مشاهده‌ی فعال»، به شناخت جنبه‌های مختلف وجودی خود برسد و با ارزیابی و اصلاح اختلالات رفتاری، در مسیر برقراری ارتباطی سالم و پویا با خود و جامعه‌اش گام بردارد.
به‌گفته‌ی دکتر جاکوب لوی مورنو، بنیان‌گذار این روش، «سایکودرام راهی است برای تمرین زندگی؛ بدون آن‌که به‌خاطر اشتباهات‌مان تنبیه شویم.» از آن‌جا که اساس جلسات سایکودرام بر بداهه‌پردازی است، طبیعتاً متن نمایشی از پیش تعیین‌شده‌ای وجود ندارد و درمان‌گر با توجه به اصول و ساختار این روش، تکنیک‌ها و شرایط جسمی و روانی درمان‌جو، روند جلسات را هدایت می‌کند.
در دفتر اول مجموعه‌ی «سایکودراما» تلاش کرده‌ایم اصول، فنون و ویژگی‌های این شیوه را از خلال داستان‌هایی نمایشی معرفی کنیم. هرچند نمایشنامه‌های این دفتر بر اساس تکنیک‌های سایکودرام نوشته شده‌اند، اما به‌دلیل بداهه‌محور بودن این روش، نمی‌توان آن‌ها را نمایشنامه‌هایی کاملاً سایکودرام دانست.
مجموعه‌ی «ایران‌دراما» نیز به گونه‌های گوناگون نمایش ایرانی اختصاص دارد؛ از جمله انواع نقالی (روایت‌گری، پرده‌خوانی، واقعه‌خوانی)، تعزیه (شبیه‌خوانی، روضه‌خوانی، مصیبت‌خوانی، تعزیه‌ی مضحک و زنانه)، نمایش‌های عروسکی (خیمه‌شب‌بازی، سایه‌بازی، عروسک‌گردانی)، نمایش‌های شادی‌آور (مضحکه، تقلید، بقال‌بازی، کچلک‌بازی، سیاه‌بازی و انواع زنانه‌ی آن) و گونه‌های معرکه‌گیری (پهلوان‌بازی در قالب نمایش‌های میدانی، خیابانی و صحنه‌ای). دفتر اول «ایران‌دراما» شامل 13 نمایشنامه از نویسندگان مختلف است که تلاش شده نماینده‌ی طیف متنوعی از گونه‌های نمایشی ایرانی باشد.
اسماعیلی درباره روند انتخاب آثار گفت: با توجه به تخصصی بودن این حوزه‌ها و پیچیدگی پرداختن به آن‌ها، به‌جای فراخوان عمومی، از حدود 50 نویسنده‌ی باسابقه شامل اساتید دانشگاه، چهره‌های برجسته‌ی ادبیات نمایشی و فارغ‌التحصیلان این رشته دعوت کردیم و گروهی مجازی تشکیل دادیم. پس از ارائه‌ی برخی مطالب تخصصی برای آشنایی بیشتر با اهداف پروژه، از ایشان خواستیم آثار خود را به‌صورت داوطلبانه برای بررسی ارسال کنند. بسیاری از این نویسندگان پیش‌تر در این حوزه‌ها نمایشنامه‌های شاخصی نوشته و جوایزی نیز کسب کرده بودند و با بزرگواری ما را در این مسیر همراهی کردند.
وی افزود: پیش از این نیز در همین رویکرد، چهار دفتر «مونودراما» با مقدمه‌ی پروفسور سید مصطفی مختاباد و دفتر اول «متادراما» با مقدمه‌ی پروفسور فرهاد ناظرزاده کرمانی توسط انتشارات نظام‌الملک منتشر شده‌اند که در آن‌ها آثار از طریق فراخوان عمومی گردآوری شد.
اسماعیلی در رابطه با مقدمه‌های این دو مجموعه نمایشنامه افزود: اینبار نیز توفیق شد تا افتخار راهنمایی و همراهی بی‌دریغ دو تن از اساتید برجسته و مطرح حوزهی ادبیات نمایشی کشور را داشته باشیم. دکتر جمشید ملکپور خالق پنج دفتر «ادبیات نمایشی در ایران» و همچنین «گزیده‌ای از تاریخ نمایش در جهان» و چندین اثر برجسته‌ی دیگر، با لطف و مهربانی بی‌دریغشان پذیرفته‌اند تا مقدمه‌ای بر دفتر اول ایران‌دراما بنویسند. دکتر یدالله آقاعباسی مولف آثار برجسته‌ای چون «دانشنامه‌ی نمایش ایرانی»، «نمایش خلاق»، «جستارهایی در نمایش خلاق و درمان»، و بسیار آثار برجسته‌ی دیگر در حوزهی تألیف و ترجمه نیز پذیرفتند تا مقدمه‌ای بر دفتر اول سایکودراما نگارش کنند.
اسماعیلی آثار پذیرفته شده در دفاتر اول سایکودراما و ایران‌دراما را به‌شرح ذیل معرفی کرد.
از میان 22 اثر ارسال شده برای دفتر اول سایکودراما، پس از بررسیهای کارشناسی، آثار زیر انتخاب شد:
- «آبی، سیاه، خاکستری» (سعید افخمی نمین)
- «آسمان پُر ستاره بر سقف کلیسای سیستین» (سعید قاسمی)
- «جنی» (شهرزاد آذرپور)
- «سرعت، شکل، تعداد» (آرام محضری)
- «شبیه نقاشی های دکونینگ» (عماد عبادی)
- «صندلی خالی» (سلما رفیعی)
- «عاشقانه ای برای بسی گامبو» (شهرام احمدزاده)
- «فراموشم کن» (محمدحسن محمودی)
- «فراموشی» (مسعود احمدی)
- «گرامر یک احساس مجهول» (احسان علیرضایی)
- «لحظه های یخزده» (جواد موسوی)
- «مورچه مالی» (خلیل اسماعیلی)
- «نامه به کسی که نیست» (محمد محمودی)
همچنین از میان 20 اثر ارسال شده برای دفتر اول ایران‌دراما، آثار زیر انتخاب شد:
- «الماس در خم» (محمدحسن محمودی)
- «خسرو و شیرین؛ سیاه و سیمین» (محمد ناظمی)
- «خیمه و طلسم وروره جادو» (جواد تولمی)
- «دیدار با جاودانگی» (حمیدرضا پورعلی محمد)
- «دیوارخوانی» (رحیم رشیدیتبار)
- «قصه ی ما دروغ بود» (فرهاد ارشاد)
- «لطفعلی خان کِی میاد؟» (مسعود احمدی)
- «مرگ به فاصله یک نفس» (داریوش نصیری؛ مرتضی وکیلیان)
- «مهرنامه» (شهرام احمدزاده)
- «نحسی» (محمد محمودی)
- «نریمان» (سعید افخمی نمین)
- «همای سعادت» (سعید قاسمی)
- «یاقوت سرخ» (خلیل اسماعیلی)
دفاتر اول سایکودراما و ایران‌دراما به زودی در انتشارات نظام الملک منتشر و روانه ی بازار کتاب می شوند.
پایان پیام/