باشگاه خبرنگاران پویا؛ نخست‌وزیر ژاپن، شیگرو ایشیبا، در حالی از سفر به اروپا خودداری کرده که این قاره یکی از شرکای کلیدی توکیو در مقابله با چین، روسیه و کره شمالی به شمار می‌رود. غیبت او در نشست اخیر ناتو، نخستین غیبت یک نخست‌وزیر ژاپنی از زمان تبدیل این کشور به شریک رسمی ناتو است. این تصمیم با واکنش‌های متفاوتی در محافل سیاسی و رسانه‌ای روبه‌رو شده است.
شیگرو ایشیبا که از زمان آغاز نخست‌وزیری‌اش به 9 کشور از جمله ایالات متحده، ویتنام، هند و اندونزی سفر کرده، هنوز هیچ سفر رسمی به اروپا نداشته است. او قرار بود در نشست سران ناتو در هلند حضور یابد اما در آخرین لحظه برنامه خود را لغو کرد. در غیاب او، وزیر امور خارجه ژاپن، تاکشی ایوایا، مسئولیت نمایندگی توکیو را در این نشست برعهده گرفت.
این نخستین بار از زمان تبدیل ژاپن به شریک رسمی ناتو در سال 2022 است که یک نخست‌وزیر ژاپنی در اجلاس ناتو شرکت نمی‌کند. اروپا، به‌ویژه اعضای ناتو، شریکان کلیدی ژاپن در مقابله با تهدیدات فزاینده چین در دریای جنوبی و تایوان، برنامه‌های موشکی کره شمالی و همکاری نظامی روسیه و چین محسوب می‌شوند.
دلایل احتمالی غیبت و محاسبه راهبردی ژاپن:
برخی تحلیل‌گران بر این باورند که غیبت نخست‌وزیر ژاپن در اروپا، بخشی از یک اولویت‌بندی داخلی و منطقه‌ای است. دولت ایشیبا در ماه‌های اخیر با مسائل داخلی از جمله رکود اقتصادی، افزایش هزینه‌های دفاعی و مدیریت پیامدهای زلزله و سونامی در برخی مناطق درگیر بوده است.
در سطح خارجی نیز، ژاپن تمرکز خود را بر کشورهای حوزه ایندو-پاسیفیک گذاشته؛ جایی که رقابت مستقیم‌تری با چین و کره شمالی دارد و نیاز به هماهنگی امنیتی فوری‌تری احساس می‌شود.
علاوه بر این، برخی منابع غیررسمی می‌گویند تصمیم برای لغو سفر به نشست ناتو به دلایل امنیتی و اختلاف‌نظرهای جزئی با برخی کشورهای اروپایی درباره سیاست در قبال اوکراین و چین نیز مرتبط بوده است.
منتقدان معتقدند که این غیبت، پیامی منفی به اروپا مخابره کرده و ممکن است جایگاه ژاپن را در ائتلاف‌های فراآتلانتیکی تضعیف کند. در همین حال، رسانه‌های چینی و روسی با پوشش ویژه این غیبت، آن را نشانه‌ای از "شکاف در محور غربی-آسیایی" تعبیر کرده‌اند.
با این حال، دفتر نخست‌وزیری ژاپن اعلام کرده که توکیو همچنان به دیپلماسی چندجانبه، حمایت از نظم بین‌المللی مبتنی بر قوانین و همکاری با اروپا متعهد است و در ماه‌های آینده، سفرهایی به پاریس، برلین و بروکسل در دستور کار قرار خواهد گرفت.
پایان پیام/