باشگاه خبرنگاران پویا؛ براساس اخرین مصوبه هیات عالی بانک مرکزی فرایند تخصصی شدن بانک ها آغاز شده است و هر کدام از بانک ها بحث تامین مالی صنایع مختلف را برعهده می‌گیرند؛ حال سوال این است: «تعریف نقش تخصصی برای بانک‌ها مشکل نظام بانکی و هدایت اعتبار به سمت تولید را حل می کند یا خیر؟»
بر اساس آخرین مصوبه بانک مرکزی قرار است نظام بانکی در کشور تخصصی شود، البته تا قبل از مصوبه بانک مرکزی، بانک‌های تخصصی در کشور حضور داشتند، منظور از بانک‌های تخصصی بانک‌هایی است که برای حمایت از بخش‌های خاص اقتصادی تاسیس شده‌اند؛ به عبارتی این بانک‌ها علاوه بر فعالیت‌های اعتباری وظایف توسعه‌ای را برعهده دارند.
بانک‌های تخصصی منابع مالی ارزان قیمت را در میان مدت و بلند مدت جذب کرده و برای اجرای پروژه‌های کلان اقتصادی به بخش‌های مختلف اقتصای اختصاص می‌دهند، به عنوان مثال بانک مسکن در حوزه تامین مالی مسکن فعالیت دارد بانک کشاورزی بخش کشاورزی را مورد حمایت قرار می دهد و بانک صنعت و معدن به توسعه صنایع کشور کمک می کند.
البته نکته ای که باید مد نظر قرار بگیرد آن است که بانک مرکزی با چه ابزاری بانک‌های تخصصی را موظف می‌کند که فقط به حوزه مربوطه خود وام دهند یا مشکل دیگری که در این حوزه وجود دارد آن است که آیا بانک به شرکت‌های زیر مجموعه خود وام می‌دهد یا تسهیلات پرداختی برای تمام بنگاه‌ها می‌باشد؟
مشکل نظام بانکی با تخصصی کردن بانک ها حل نمی‌شود
به نظر می رسد تخصصی کردن بانک‌ها ارتباطی به دو موضوع ذکر شده ندارد چرا که مشکل نظام بانکی مسئله نظارت بانک مرکزی است، بانک مرکزی عملا هیچ ضمانت اجرایی نسبت به بانک ها ندارد.
در شرایطی که مشکل نظام بانکی در نظارت بر نظام بانکی است نوع بانک تجاری یا تخصصی هیچ تفاوتی ندارد، بانک ها در نظام بانکداری ایران به قدری قدرتمند هستند که می‌توانند منابع را بر اساس منافع خود اختصاص دهند در نتیجه تغییر مدل بانک‌ها نیز نمی‌تواند کمکی کند.
بانک مرکزی باید ابزارهای نظارتی خود را دقیق تر کند،به عبارت دیگر نظام بانکی نیاز به ابزار نظارتی دقیق و قاطعی دارد که بانک ها را موظف کند تا به قوانین بانکی که از جمله مهم ترین آن ها پاینبدی به بهداشت مالی است تعهد داشته باشند.
در سال های اخیر بانک ها به طور میانگین بیش از 50 درصد از منابع و اعتبارات خود را به شرکت‌های زیر مجموعه خود تسهیلات پرداخت کردند و اغلب این تسهیلات هم توسط شرکت های زیر مجموعه به بانک بازپرداخت نشده است.
از طرف دیگری هم بسیاری از بانک های تخصصی فعلی که در نظام بانکی فعال هستند در حوزه های غیر تخصصی هم تسهیلات پرداخت کردند و صرفا اعتبارات و منابع را به حوزه تخصصی اختصاص ندادند؛ در نتیجه به نظر می رسد تخصصی کردن بانک ها عملا هیچ کمکی به حل مشکل نظام بانکی نمی‌کند چرا که مشکل نه در نوع بانک؛ بلکه در مدل نظارت بانک مرکزی است که تغییر آن هم نیازمند اراده حاکمیت است.
انتهای پیام/