نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس در نامهای خطاب به رئیس‌جمهور، آزادسازی واردات خودروهای اقتصادی و کم‌مصرف را راهکار اصلی اصلاح نظام مصرف بنزین دانسته و هشدار داده: میانگین مصرف سوخت خودروهای داخلی حدود 10 تا 12 لیتر در هر 100 کیلومتر است، در حالی که خودروهای اقتصادی روز جهان کمتر از 5 لیتر مصرف دارند!
به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا؛ ناترازی میان تولید و مصرف بنزین در کشورمان به یکی از جدی‌ترین چالش‌های اقتصادی کشور تبدیل شده است.
طبق آمار رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، میانگین مصرف روزانه بنزین کشور در تابستان امسال به 134.3 میلیون لیتر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود پنج میلیون لیتر افزایش نشان می‌دهد.
تنها در روز 22 شهریور، مصرف بنزین به رقم بی‌سابقه 154.7 میلیون لیتر نیز رسید.
این در حالیست که ظرفیت تولید روزانه بنزین در کشور حدود 120 میلیون لیتر برآورد می‌شود و ایران با کسری روزانه حدود 14 میلیون لیتر روبه‌رو است؛ شکافی که برای جبران آن، واردات سالانه بنزین به ارزش تقریبی 5.5 میلیارد دلار انجام می‌شود.
ادامه این روند می‌تواند تا سال 1407 رقم واردات را به بیش از 16 میلیارد دلار در سال افزایش دهد!
یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش مصرف سوخت در مصرف بالای خودروهای تولید داخل است. میانگین مصرف واقعی خودروهای داخلی بیش از 12 لیتر در هر 100 کیلومتر است و در برخی خودروهای صفر کیلومتر این رقم حتی به 18 لیتر در پیمایش شهری نیز می‌رسد.
در خودروهای قدیمی‌تر، مصرف سوخت گاه به بیش از 20 لیتر در هر 100 کیلومتر می‌رسد؛ در حالی که خودروهای اقتصادی روز جهان با فناوری‌های نوین، مصرفی بین 4 تا 5 لیتر دارند.
این تفاوت حداقل 8 لیتری در مقیاس ملی، به معنای اتلاف میلیون‌ها لیتر بنزین در سال است.
اگر هر خودروی ایرانی سالانه 10 هزار کیلومتر پیمایش داشته باشد، کاهش تنها یک لیتر در مصرف سوخت به معنای صرفه‌جویی 100 لیتر بنزین در سال برای هر خودرو است.
بنابراین کاهش 8 لیتری، معادل صرفه‌جویی 800 لیتر در هر خودرو در سال خواهد بود!
با احتساب حدود 20 میلیون خودروی سواری فعال در کشور، همین اقدام ساده یعنی جایگزینی خودروهای پرمصرف داخلی با خودروهای کم‌مصرف، سالیانه 16 میلیارد لیتر بنزین صرفه‌جویی می‌کند؛ معادل 44 میلیون لیتر در روز!!
در چنین شرایطی، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرده که طرح تبدیل رایگان خودروهای شخصی مدل 1394 به بعد به CNG آغاز شده و متقاضیان می‌توانند درخواست خود را در سایت این شرکت ثبت کنند.
این تصمیم یادآور سیاست مشابهی است که در دهه 80 خورشیدی اجرا شد؛ زمانی که دولت منابع هنگفتی را صرف تولید خودروهای دوگانه‌سوز کرد. اکنون، به نظر می‌رسد همان سیاست پس از حدود 20 سال دوباره تکرار شده است.
دولت مجددا با اجرای این طرح و با اتلاف منابع هنگفت، دستاورد خاصی در حوزه کاهش سوخت‌های فسیلی و مسئله یحرانی آلودگی هوا، عاید مردم نخواهد شد.
اگر این سیاستِ قدیمی می‌توانست بر مصرف بنزین و همچنین آلودگی هوا تاثیر بگذارد،در همان 20 سال گذشته تاثیر می‌گذاشت و مصرف روزانه بنزین ما به 140 میلیون لیتر بنزین نمی‌رسید!!
در واکنش به موضوع بغرنج ناترازی بنزین و همچنین طرح‌های دولت، فرهاد شهرکی؛ نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در نامهای به رئیس‌جمهور، نسبت به تکرار سیاست‌های مقطعی در مدیریت مصرف بنزین هشدار داد و خواستار اصلاح حکمرانی صنعت خودرو شد.
او در این نامه خطاب به مسعود پزشکیان نوشته است:
در شرایطی که کشور با چالش ناترازی مزمن در حوزه انرژی، به‌ویژه در مصرف بنزین مواجه است، اتخاذ تصمیمات شتاب‌زده و مقطعی نه‌تنها کمکی به حل مسئله نمی‌کند، بلکه می‌تواند بحران‌های جدیدی در حوزه اقتصادی و اجتماعی ایجاد کند.
شهرکی در ادامه با اشاره به تجربه چهار دهه گذشته تأکید کرده است که سیاست‌هایی نظیر افزایش قیمت بنزین، سهمیه‌بندی یا چندنرخی کردن سوخت، تنها اثرات موقتی داشته‌اند و پس از مدتی مصرف دوباره به سطح پیشین بازگشته است.
او هشدار داده که فشار قیمتی بدون اصلاح صنعت خودرو و توسعه حمل‌ونقل عمومی، درمان سطحی یک بیماری مزمن است و تنها به افزایش تورم، فشار معیشتی و کاهش اعتماد عمومی منجر می‌شود.
نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس، آزادسازی واردات خودروهای اقتصادی و کم‌مصرف را راهکار اصلی اصلاح نظام مصرف بنزین دانسته و می‌گوید:
ایجاد فضای رقابتی واقعی میان خودروسازان داخلی و بین‌المللی موجب ارتقای کیفیت، کاهش قیمت و افزایش بهره‌وری انرژی خواهد شد.
او همچنین از حمایت‌های چنددهه‌ای بدون نظارت از خودروسازان داخلی انتقاد کرده و گفته است این حمایت‌ها نه‌تنها به بلوغ فناوری منجر نشده، بلکه انحصار و نارضایتی عمومی را افزایش داده است.
در بخش پایانی نامه، شهرکی تصریح کرده که ریشه اصلی بحران مصرف بنزین، ناکارآمدی مزمن ساختار صنعت خودرو است نه قیمت پایین سوخت.
او یادآور شده است:
خودروهای داخلی با موتورهای قدیمی، فناوری پایین و بازده سوخت اندک، دهه‌هاست که بار ناکارآمدی خود را بر دوش مردم و اقتصاد ملی گذاشته‌اند.
بر اساس برآوردهای رسمی، میانگین مصرف سوخت خودروهای داخلی حدود 10 تا 12 لیتر در هر 100 کیلومتر است، در حالی که خودروهای اقتصادی روز جهان کمتر از 5 لیتر مصرف دارند.
به گفته او، این شکاف عملکردی موجب اتلاف میلیاردها لیتر بنزین و میلیاردها دلار از منابع ملی می‌شود؛ منابعی که می‌توانست صرف توسعه زیرساخت‌های انرژی و حمل‌ونقل عمومی گردد.
به نظر می‌رسد ایران امروز بر سر دو راهی قرار دارد: تکرار سیاست‌های مقطعی و پرهزینه گذشته یا آغاز اصلاحات بنیادین در صنعت خودرو و حکمرانی انرژی.
تنها با اصلاح ساختار تولید، ارتقای فناوری، آزادسازی واردات خودروهای اقتصادی، کم‌مصرف و به روز دنیا و توسعه حمل‌ونقل عمومی می‌توان از چرخه ناترازی سوخت رهایی یافت و به سمت پایداری انرژی و اعتماد عمومی حرکت کرد.
انتهای پیام/